06-09 Aralık tarihleri arasında ilimizde gerçekleştirilecek olan toplantının açılış programına Şanlıurfa Valisi Celalettin Güvenç, Sosyal Güvenlik Kurumu Strateji Geliştirme Başkanı Ahmet Açıkgöz, SGK Şanlıurfa İl Müdürü Nurettin Nacar ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile daire amirleri katıldı.
Toplantıda, Şanlıurfa Valisi Celalettin Güvenç, SGK Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Ahmet Açıkgöz, SGK Şanlıurfa İl Müdürü Nurettin Nacar, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sabri Ertekin, ve Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Ahmet Akbıyık birer konuşma yaptı.
Şanlıurfa Valisi Celalettin Güvenç, Bu millet, bu coğrafyada gerek medeniyeti gerekse şanlı tarihiyle her zaman dünyada sözü geçen bir ülke olmuştur diyerek konuşmasını şöyle sürdürdü: Son 10 yıldır tarihi yeniden yazıyor, dünyanın ilk 10 ülkesinden birisi olabilmek için ne gerekiyorsa yapıyoruz. Burada Avrupa Birliği (AB) müzakereleri itici gücümüz olmuştur. Bu 10 yıl içerisinde biz ABye girdik esasında. Geliştirdiğimiz metotlarla şu anda Avrupa Birliğinde olan 26 ülkenin birçoğundan daha iyi durumdayız. Bunu demokrasiyle sağladık dedi.
Vali Güvenç, artık özel sektörünün kalkınmanın dinamosu olduğunu ve devletin ekonomide bir aktör değil hakem olarak durduğunu ifade ederek, Devlet eğitim, sağlık, adalet ve altyapı üstyapı hizmetleriyle uğraşacak bunları tamamlayacak. Nasıl yapacak milletten aldığı kaynakla. Şimdi görüldü ki 10 yıl önce AB müzakerelerine başlarken en büyük sorun zannediyorduk ki insan hakları, demokratikleşme konusunda zannederdik. Fakat gelinen noktada gördük ki bundan daha önemli yapısal sorunlarımız var. Sosyal Güvenlik Sistemimiz, kayıt dışı ekonomi, kayıt dışı istihdam, insanların vergi vermemesi gibi. Vergi verilmediği zaman sosyal güvenlik sistemi çöker şeklinde konuştu.
Son yıllarda yapılan çalışmalarla kayıt dışı istihdamın yüzde 52lerden yüzde 43lere çekilerek 9 puanlık bir iyileşmenin görüldüğünü belirten Vali Güvenç, her bir puanlık iyileştirmenin karşılığında 920 milyon TLnin ekonomiye aktarıldığını bildirdi.
Kayıt dışı istihdamın İngiltere ve Kuzey Avrupa ülkelerinde yüzde 8 düzeyinde, Hindistan ve Çinin yüzde 70lerin üzerinde olduğunun AB uzmanlarınca kendisine aktarıldığını belirten Vali Güvenç, bu ülkeler arasında kıyaslanma yapılması halinde Biz İngiltere, Almanya ve Amerika ile kıyaslıyoruz kendimizi. Çünkü ilk 10 ekonomiye girecek potansiyelimiz ve gücümüz var. O zaman ne yapmamız gerekiyor; bu yüzde 43 olan oranı Avrupa ülkeleri gibi yüzde 8lere çekmemiz gerekiyor. Bunun da ülkeye kazandıracağı katma değer en az 20 milyar TL. Bu konuştuğumuz konuların çözülmesi mümkün. Çözülmesi demek çalışanların primlerinin işveren tarafından daha az ödenmesi demektir. Herkesi kayıtlı yaparsan herkesten prim alırsan primler aşağıya düşecektir dedi.
Vali Celalettin Güvenç, Şanlıurfada yüzde 70lerde seyreden kayıt dışı istihdamı da aşağıya çekmek için herkesin daha fazla gayret göstermesi gerektiğini kaydederek, Tüm odalarımızın temsilcileri toplantının ardından üyelerini bu konuda bilgilendirmeli. Kayıt dışı istihdam konusunda da Türkiye gerekli düzenlemesini yaptı. SGKnın kayıt dışı istihdamı önlemek için işçi alımı noktasında çok ciddi teşviklerinin yanında, yapılacak denetimler sonrasında kayıt dışı çalıştıran işverenlere çok yüksek cezaları da mevcut dedi.
Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Ahmet Açıkgöz ise, ekonominin en önemli sorunlarından birinin kayıt dışı istihdam olduğunu ve sosyal güvenliğin çalışanların en temel haklarından biri olduğunu söyledi.
Kayıt dışı istihdamın pek çok sebebinin olduğunu söyleyen Ahmet Açıkgöz, Bunların başında bilinç ve bilgi eksikliği geliyor. Kayıt dışı istihdam insanların haklarını gasp etme anlamına geliyor. Çalışanların bu haklarının iade edilmesi gerekiyor. Türkiyede kayıt dışı istihdam yüzde 43ler düzeyinde. Kayıt dışı istihdamdan kaynaklanan açığı Merkezi bütçe kapatıyor. Yollar, hastaneler, okulların yapılabileceği merkezi bütçenin kaynakları kayıt dışı istihdam yüzünden bu açığı kapatmak için kullanılmış oluyor dedi.
Açıköz, bu sorunun üstesinden gelebilmek için SGK olarak yeni bir anlayış geliştirdiklerini, hem kurumsal anlamda hem de rehberlik anlamında önemli çalışmalar yaptıklarını söyledi. Kamu kurum ve kuruluşları ile yaptıkları iş birliği sonucunda son 3 yılda 1 milyon kişiyi kayıt altına aldıklarını aktaran Açıkgöz, kayıt dışı istihdamın önüne geçmek için işverenleri teşvik eden yasalar da çıktığını anlattı. Kadın ve gençlere işverenlerle, ilave istihdam yapanlara ve primlerini düzenli ödeyen işverenlere kolaylıklar sağladıklarını da belirten Ahmet Açıkgöz, kayıt dışı işçi çalıştıran firmaların orta ve uzun vadede zarar ettiğini bildirdi.
Son olarak Ahmet Açıkgöz, çalışanların oto kontrol sağladığı, prim sorgulama sisteminin www.türkiye.gov.tr adresinden alınarak yine SGKnın www.sgk.gov.tr sayfasında 15 Aralıktan itibaren hizmet vermeye başlayacağını ve çalışanların orada primlerinin yatıp yatmadığını kontrol edebileceğini sözlerine ekledi.
SGK Şanlıurfa İl Müdürü Nurettin Nacar ise, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2011 Nisan ayı itibariyle 23 milyon 955 bin kişiden 10 milyon 90 bin kişinin sosyal güvencesi olmadan, kayıt dışı çalıştığını ifade ederek, Şanlıurfada kayıt dışı istihdam oranı yüzde 74e kadar çıkmaktadır. Kayıt dışılığın en çok görüldüğü alanlar; Tarım, İnşaat sektörü ve küçük çaplı işletmeler. Kayıt dışı istihdamın prim ve vergi bakımından yurt ekonomisine yıllık 21,2 milyon TLnin üzerinde bir kayıp meydana getirdiği düşünüldüğünde bu tür projeler daha da önem kazanmaktadır şeklinde konuştu.
Bu arada bugünkü program SGK Avrupa Birliği ve Yurtdışı İlişkiler Daire Başkanı Ömer Faruk Furatın moderatörlüğünü yapacağını panel ile devam edecek.
