İyi bir insan; yalan söylemez, kimseyi aldatmaz, kul hakkı ve haram yemez; helal kazanç ve gelirle geçimini sağlar. Emanete hıyanet etmez, ehli olmadığı hiç bir makam mevkie talip olmaz. Rüşvet almaz vermez. Haksızlık ve adaletsizlik yapmaz. Kendisinin ya da yakınlarının aleyhine de olsa doğruyu söyler. Doğruyu tutar ve destekler. Doğru ölçer ve tartar. Sözünde durur. Ülkesine asla ihanet etmez. Devleti ve vatanı için gereken bütün fedakârlığı yapar. Eliyle, diliyle, kalemiyle fitne fesat çıkarmaz. Olumsuz ve yıkıcı faaliyetlerde ve söylemlerde bulunmaz. İnsanlar arasında asla ayrım yapmaz. Her düşünceye ve inanca saygılı olur. Komşularıyla iyi ilişkiler kurar.
Şahsi çıkarları için kişiliğinden asla taviz verip karakterini bozmaz. Kesin olarak bilmediği ya da görmediği konularla ilgili fikir beyan edip insanlara iftira etmez. Köyünü, sokağını, mahallesini, yaşadığı şehrini ve bütün vatanını bir ev ve yuva olarak kabul eder. Onu kirletmez kirletenlere karşı dik durur. Onlara zarar vermez, onları çirkinleştirmez. Yaşadığı ülkeyi hiçbir değere değişmez… Birlikte yaşadığı kadınlara, eş, bacı, kız evladı evlat şefkati gösterir. Özellikle hanımlara gayr-ı meşru ve haram şekilde yararlanmak amacıyla asla bakmaz. Kadınlarda erkeklere karşı aynı hassasiyette olurlar. İffetle yaşar, ırza, namusa, haysiyete, şerefe, elle, dille tecavüz etmez. İnsan haklarına ve özgürlüklere saygılı olur. Herkesi olduğu gibi kabul eder.
Lokman Hekim kaliteli insan olabilmek için 8 haslet olduğunu, bunlara titizlikle uyulduğu takdirde mükemmel bir insan profili meydana geleceğini buyurmuş.1- Namazdayken kalbini, 2- İnsanlar arasındayken dilini, 3- Sofradayken elini, 4- Başkalarının evindeyken gözünü muhafaza et. 5- Yaptığın iyiliği unut, 6- Her ahvalde Allah’ı hatırla, 7- Ölümü hiç unutma, 8 Başkaların sana yaptıkları kötülükleri unut… Haksızlıkları, zulümleri, adaletsizlikleri, kötülükleri yasal çizgiler içinde kalarak protesto eder, onların yok edilmesi için elle ve dille çalışır veya çalışanları destekler. Parayı bir değer değil, bir vasıta olarak kabul eder. Paraya tapmaz. Menfaati için inanç değerlerini kirletmez, satmaz, yok saymaz. İyilik yapar yardım sever olur. Komşusu açken tok yatmaz. Toplumda ve ülkede iyiliklerin ve iyi insanların hâkim olması, kötülüklerin, kötü insanların söz sahibi olmaması için mücadele eder. Tercihini her zaman iyilikten, güzellikten, doğruluktan yana kullanır. Maddi ve manevi her türlü sömürüye karşı çıkar. Gençlerin; vatansever, hayırlı, bilgili, kültürlü, ahlaklı, mütevazı, faziletli olması için çalışır. Güzelliği seven, güzel olmaya çalışan insanların yanında olur.
Gençlerin; cahil, sapık, ahlaksız, karaktersiz, kişiliksiz, bilgisiz olmamaları için elindeki tüm yetkilerini kullanır. Toplumsal barışı ve sosyal uzlaşmayı zedeleyecek fikir ve hareketlerden kaçınır. Zulmü, haksızlığı, sapıklığı, ahlaksızlığı desteklemez… Taraftarı olduğu siyasi partiyi, ideolojiyi, tarikat adamlarını, şeyhini, siyasi parti başkanlarını asla putlaştırmaz. Onarlın her söylediğinin doğru olduğunu iddia etmez. Asla kula kulluk etmez. Dostlarına Mürüvvet ve lütuf, düşmanlarına karşı ise hak ettikleri gibi davranır. Öyle bir hayat yaşar ki, öyle hal ve hareketlere sahip olur ki, onun bu duruşu ve iyiliğini herkes söyler, konuşur örnek alır.
Yukarıda sıraladığım insan olmanın niteliklerini aynı zamanda İslam’ın temel prensipleri olarak da sayabilirsiniz… Her şeyden önce iyi bir insan olmak için çaba sarf etmeliyiz. İyi bir insan olduktan sonra samimi bir Müslüman olmak çok da kolaylaşır… Bu gün Dünya’daki gerginliğin, zıtlığın, ötekileştirmenin, ırkçılığın ve düşmanlığın temelinde bu değerlerden uzaklaşmış olmamız yatmaktadır.
İnsan olduğumuzu hatırladığımız gün, her şey güzelleşecek dünyamız yaşanılır hale gelir ve herkes mutlu bir şekilde yaşamaya devam eder. Belki biraz ağır gelebilir fakat yapılamayacak kadar ağır değildir. İyi insan olmamız dileklerimle… Selamla kalın selamette kalın.
