Hamas-İsrail Ateşkes Süreci: Temmuz 2025 Güncellemesi

 Hamas ile İsrail arasında devam eden çatışmaların sona erdirilmesi ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes sağlanması için yoğun diplomatik çabalar sürüyor. Yaklaşık 22 aydır devam eden ve 57.000'e yakın Filistinlinin hayatını kaybettiği savaş, bölgedeki insani krizi derinleştirmiş durumda. ABD, Katar ve Mısır'ın arabuluculuğunda yürütülen dolaylı görüşmeler, 60 günlük bir ateşkes ve rehine değişimi anlaşmasına odaklanmış durumda. Ancak, her iki tarafın talepleri ve kırmızı çizgileri, sürecin ilerleyişini karmaşık hale getiriyor. İşte Temmuz 2025'te Hamas-İsrail ateşkes sürecine dair detaylı bir haber.Ateşkes Sürecinin Güncel DurumuHamas, 4 Temmuz 2025 tarihinde, ABD destekli 60 günlük bir ateşkes önerisine "olumlu" bir yanıt verdiğini açıklamıştı. Bu yanıt, Katar ve Mısır aracılığıyla yürütülen dolaylı görüşmelerde bir dönüm noktası olarak değerlendirildi. Öneri, çatışmaların 60 gün süreyle durdurulmasını, Hamas'ın elindeki rehinelerin kademeli olarak serbest bırakılmasını, Gazze'ye insani yardım girişinin artırılmasını ve İsrail askerlerinin Gazze'nin bazı bölgelerinden çekilmesini içeriyor. Ayrıca, bu süre zarfında kalıcı bir ateşkes için müzakerelerin başlaması planlanıyor.

Hamas, öneriye olumlu yaklaşsa da, birkaç temel konuda çekinceleri olduğunu belirtti. Örgüt, İsrail'in Gazze'deki tüm askeri varlığını tamamen çekmesini ve ateşkesin kalıcı bir barış anlaşmasına yol açacağına dair ABD, Katar ve Mısır'dan daha güçlü garantiler talep ediyor. Özellikle, önceki ateşkesin Mart 2025'te çökmesi, Hamas'ın İsrail'in ateşkes sonrası savaşı yeniden başlatabileceği endişesini artırıyor. Hamas, bu nedenle, anlaşmada "iyi niyet" maddesinin kaldırılarak daha bağlayıcı taahhütler eklenmesini istiyor.

İsrail tarafında ise, Başbakan Binyamin Netanyahu, Hamas'ın önerdiği değişiklikleri "kabul edilemez" bulduğunu ifade etti, ancak dolaylı görüşmelere devam edilmesi için bir heyetin Katar'a gönderilmesine onay verdi. İsrail, Hamas'ın Gazze'deki askeri ve yönetimsel gücünün tamamen ortadan kaldırılmasını ve bölgenin silahsızlandırılmasını talep ediyor. Ayrıca, İsrail, Gazze'nin Mısır sınırındaki Philadelphi Koridoru ve Morag Koridoru gibi stratejik bölgelerde askeri varlığını sürdürmek istiyor, bu da Hamas'ın çekincelerine neden oluyor.

Ana Tartışma Noktaları Rehine ve Mahkum Takası
Anlaşma, Hamas'ın elindeki 50 rehinenin (yarısından azının hayatta olduğu belirtiliyor) kademeli olarak serbest bırakılmasını ve buna karşılık İsrail hapishanelerindeki yüzlerce Filistinli mahkumun serbest bırakılmasını öngörüyor. Hamas, 10 rehinenin serbest bırakılmasını kabul ettiğini bildirdi, ancak takasın detayları ve sırası hâlâ müzakere ediliyor.

İnsani Yardım ve Yeniden İmar
Önerilen ateşkes, Gazze'ye insani yardım akışının artırılmasını içeriyor. Birleşmiş Milletler ve Filistin Kızılayı gibi uluslararası kuruluşların yardımların dağıtımında ana aktör olacağı belirtiliyor. Hamas, İsrail'in kontrol ettiği Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) dağıtım sürecinden çıkarılmasını talep ederken, bu talep İsrail tarafından kısmen kabul edilmiş görünüyor.

İsrail'in Askeri Varlığı
Hamas, İsrail askerlerinin Gazze'den tamamen çekilmesini isterken, İsrail, Philadelphi ve Morag koridorlarında asker bulundurma hakkını savunuyor. İsrail, bu bölgelerin silah kaçakçılığını önlemek için kritik olduğunu iddia ederken, Mısır, kendi toprakları üzerinden silah kaçakçılığı yapıldığı iddialarını reddediyor.

Kalıcı Ateşkes Garantileri
Hamas, 60 günlük ateşkesin sonunda savaşın yeniden başlamasını önlemek için ABD, Katar ve Mısır'dan bağlayıcı garantiler talep ediyor. ABD, Trump yönetimi altında, İsrail'in ateşkesi ihlal etmeyeceğine dair sözlü güvenceler verdi, ancak bu güvenceler anlaşma metninde açıkça yer almıyor. Bu durum, Hamas'ın güven eksikliğini derinleştiriyor.

Uluslararası Aktörlerin RolüABD: ABD Başkanı Donald Trump, ateşkes sürecini hızlandırmak için yoğun bir diplomasi yürütüyor. Trump, 1 Temmuz 2025'te İsrail'in ateşkes koşullarını kabul ettiğini duyurdu ve Hamas'ı anlaşmayı kabul etmeye çağırdı. Trump'ın İsrail üzerindeki baskısı, özellikle İran ile geçen ay yaşanan 12 günlük çatışmanın ardından artmış görünüyor. ABD, kalıcı bir ateşkes için müzakerelerin devam edeceğine dair Hamas'a güvence vermeye çalışıyor.

Katar ve Mısır: Her iki ülke, dolaylı görüşmelerin ana arabulucuları olarak hareket ediyor. Katar, Hamas'ın taleplerini İsrail'e iletirken, Mısır, Philadelphi Koridoru konusundaki anlaşmazlıkları çözmeye çalışıyor. Ancak, 7 Temmuz'da Katar'da yapılan ilk görüşme turu sonuçsuz kaldı, çünkü İsrail heyetinin yeterli yetkiye sahip olmadığı belirtildi.

Avrupa ve Diğer Aktörler: İngiltere ve Fransa, ateşkes sürecini destekliyor. İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, ateşkes sağlanmazsa İsrail'e karşı ek yaptırımlar uygulanabileceğini belirtti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise bölgesel istikrar için ateşkesin önemini vurguladı.

Süreçteki Zorluklar ve Engeller

Hamas'ın Talepleri: Hamas, İsrail'in Gazze'deki varlığını tamamen sona erdirmesini ve kalıcı bir barış anlaşması için net bir yol haritası istiyor. Örgüt, önceki ateşkesin çökmesini örnek göstererek, İsrail'in ateşkes sonrası saldırıya geçebileceği endişesini taşıyor.

İsrail'in Kırmızı Çizgileri: Netanyahu, Hamas'ın Gazze'deki yönetimsel ve askeri gücünün sona erdirilmesini şart koşuyor. Ayrıca, koalisyonundaki sağcı ortakların ateşkese karşı çıkması, Netanyahu'nun manevra alanını kısıtlıyor.

Toplumsal Baskı: İsrail'de, rehinelerin serbest bırakılması için hükümet üzerindeki baskı artıyor. Tel Aviv, Kudüs ve diğer şehirlerde düzenlenen protestolar, hükümetin bir anlaşmaya varmasını talep ediyor. Filistin tarafında ise, Gazze'deki insani kriz nedeniyle halk, ateşkesin bir an önce sağlanmasını istiyor.

Bölgesel Dinamikler: İran ile İsrail arasındaki son çatışma, ateşkes sürecini hızlandırmış olsa da, bölgesel gerilimler süreci kırılgan hale getiriyor. Hizbullah ve diğer İran destekli grupların faaliyetleri, ateşkesin uygulanmasını zorlaştırabilir.

Potansiyel Sonuçlar ve Beklentiler
Temmuz 2025 itibarıyla, ateşkes sürecinde ilerleme kaydedilmiş olsa da, hâlâ çözülmesi gereken önemli engeller bulunuyor. Analistler, Hamas'ın zayıflamış askeri kapasitesi ve İsrail'in İran ile çatışmadan sonra bölgesel istikrar arayışı nedeniyle bir anlaşmanın yakın olduğunu düşünüyor. Ancak, Netanyahu'nun koalisyonundaki sertlik yanlısı üyeler ve Hamas'ın kalıcı barış garantileri talebi, süreci yavaşlatabilir.

Eğer anlaşma sağlanırsa, 60 günlük ateşkes süresince aşağıdaki adımlar bekleniyor:Hamas'ın elindeki 10 rehinenin ilk aşamada serbest bırakılması.
Gazze'ye insani yardım akışının artması ve uluslararası kuruluşların dağıtım sürecini devralması.
Kalıcı bir ateşkes için müzakerelerin başlaması.
İsrail'in Gazze'deki bazı bölgelerden kademeli olarak çekilmesi.

Ancak, İsrail'in Morag ve Philadelphi koridorlarındaki askeri varlığını sürdürme ısrarı ve Hamas'ın tam çekilme talebi, anlaşmanın uygulanmasını zorlaştırabilir. Ayrıca, ateşkesin kalıcı bir barışa dönüşüp dönüşmeyeceği, tarafların müzakere sürecindeki iyi niyetine bağlı olacak.

Hamas-İsrail ateşkes süreci, Temmuz 2025'te kritik bir dönemeçte bulunuyor. ABD, Katar ve Mısır'ın arabuluculuğunda yürütülen görüşmeler, 60 günlük bir ateşkes ve rehine değişimi anlaşması için umut vadetse de, tarafların kırmızı çizgileri ve güven eksikliği süreci karmaşık hale getiriyor. Gazze'deki insani krizin derinleşmesi ve rehinelerin durumu, anlaşmanın aciliyetini artırıyor. Önümüzdeki günler, özellikle Netanyahu'nun Trump ile yapacağı görüşmeler, sürecin kaderini belirleyebilir. Bölgedeki tüm gözler, bu kırılgan müzakerelerin sonucunda yatıyor.