Siverekli İbrahim Re’fet Divanı

SİVEREKLİ İBRAHİM RE’FET DİVANI

Anadolu’nun muhtelif yerlerinde divân şiiri geleneğini sürdüren şairler yetişmiş; yetişen bu şairlerin sayesinde divân şiiri geleneği, günümüze kadar gelebilmiştir. İşte XIX. yüzyılın son çeyreği ile XX. yüzyılın ilk yarısında, Anadolu’nun küçük bir diyarı olan Siverek’te bu geleneği yaşatan şairlerden biri de İbrahim Re’fet Efendi’dir. İbrahim Re’fet, klâsik şiirin yoğun yaşandığı Urfa’nın Siverek kazasında doğmuş, öğrenimini tamamlamış ve şiir faaliyetlerine burada başlamış bir şairdir. Hayatı hakkında bilinenler çok azdır. Yazılı ve sözlü bilgilerden yararlanılarak şairin hayatı, ilk defa bu kitapta yazılmış ve Mevlid’iyle birlikte yayımlanmıştır.Hayatının önemli evreleri ve eserlerinden önemli görülen örnekler verilmek suretiyle Urfa ve edebiyat dünyası için önem arz eden bu kişilik hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır. 352 sayfa 17x24 cm ebadında akademik boyutta yayınlanan kitap, edebiyat dünyasında önemli bir boşluğu dolduracak nitelikte kaynak kitap olarak hazırlanmıştır. Doç. Dr. Ekrem BEKTAŞ’ın yazdığı kitabın önsözünde “Divân şiiri tarihinin, Osmanlının siyasî tarihiyle paralellik arzettiği bilinen bir gerçektir. Osman Horata’nın Klâsik Sonrası Dönem olarak adlandırdığı XIX. yüzyıl divan şiiri artık miadını doldurmuş ve yerini yavaş yavaş batıdan gelen türlere bırakmıştır. Klâsik şiiri devam ettiren şairler, yeni türlerde eser veren şairler karşısında bir varlık gösterememiş, sadece şekil olarak divân şiirine bağlı kalarak şiir yazmışlardır.

Anadolu’nun muhtelif yerlerinde divân şiiri geleneğini sürdüren şairler yetişmiş; yetişen bu şairlerin sayesinde divân şiiri geleneği, günümüze kadar gelebilmiştir. İşte XIX. yüzyılın son çeyreği ile XX. yüzyılın ilk yarısında, şiir merkezi olarak bilinen başkentlerden (İstanbul, Edirne, Bursa) epey uzakta, Anadolu’nun küçük bir diyarı olan Siverek’te bu geleneği yaşatan şairlerden biri de İbrahim Re’fet Efendi’dir. İbrahim Re’fet, klâsik şiirin yoğun yaşandığı Urfa’nın Siverek kazasında doğmuş, öğrenimini tamamlamış ve şiir faaliyetlerine burada başlamış bir şairdir.

İbrahim Re’fet, 1938 yılına kadar yaşamasına rağmen hayatı hakkında bilinenler çok azdır. Yazılı ve sözlü bilgilerden yararlanılarak şairin hayatı, ilk defa tarafımızdan yazılmış ve Mevlid’iyle birlikte yayımlanmıştır. İbrahim Re’fet’le ilgili araştırmalarımızı sürdürürken şairin torunu Avukat M. Arif Altunkalem ile tanışma fırsatını bulduk. Altunkalem, merhum babasından, dedesine ait şiir defterlerinin kendilerinde bulunduğunu, bu şiirleri günümüz alfabesine aktarılıp yayımlanmasını istediklerini ifade ettiler. Hatta elindeki defterlerden istinsah edilen bir iki defteri de yayımlanmak üzere Prof. Dr. Abdukladir Karahan’a verdiklerini, ama hocanın ömrü vefa etmediği için şiirlerin yayımlanamadığını söylediler. Daha önce de şairin Mevlid’ini yayımladığımızdan İbrahim Re’fet’in şair olarak güçlü bir kaleme sahip olduğunu bildiğimizden, şiirlerinin de gün yüzüne çıkarılması gerekliliğine inandık ve bu işe giriştik. Merhum Prof. Dr. Abdulkadir Karahan hocanın özel kitaplığındaki defterler ile şairin torunundaki defterlere ulaştık. Böylece elimizdeki tüm defterleri karşılaştırmak suretiyle İbrahim Re’fet Divânı’nı oluşturduk.

Elinizdeki bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, şairin hayatı, eserleri ve Divânı ile ilgili bazı değerlendirmeler yapılmıştır. İkinci bölümde, Divân metnine yer verilmiş, metnin sonunda sözlük, özel adlar dizini, bibliyografya ve sonuç eklenmiştir.

” diyerek kitabı yazma gerekçesini açıklamaktadır.