Karahantepe Dünya Sahnesinde: 2025’in En Önemli 10 Keşfinden Biri Seçildi!
ŞANLIURFA – Türkiye’nin tarih öncesi mirasını dünya gündemine taşıyan Taş Tepeler Projesi’nin en önemli duraklarından biri olan Karahantepe, uluslararası alanda dev bir başarıya imza attı. ABD merkezli dünyaca ünlü Archaeology Magazine, Karahantepe’yi "2025 Yılının En Önemli 10 Arkeolojik Keşfi" listesine dahil etti.
Dergiye Kapak Oldu
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un da duyurduğu üzere Karahantepe, derginin son sayısında kapak konusu yapılarak tüm dünyaya tanıtıldı. Dergi, Karahantepe’deki buluntuların insanlık tarihine dair bildiklerimizi kökten değiştirdiğini vurguladı. 12 bin yıllık geçmişiyle Göbeklitepe’nin kardeşi olarak kabul edilen alan, özellikle insan yüzü betimli dikilitaşları ve üç boyutlu anlatılarıyla bilim dünyasını büyülemeye devam ediyor.
"Dünyanın Neolitik Başkenti"
Bakan Ersoy, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Anadolu'nun 12 bin yıllık hikâyesini bilimle gün yüzüne çıkarmaya devam ediyoruz. İnanıyorum ki bu süreç, Taş Tepeler’i dünyanın Neolitik başkenti olarak tescilleyecek."
2025 Listesinde Öne Çıkan Detaylar
Archaeology Magazine’in hazırladığı listede Karahantepe’nin seçilme nedenleri arasında şunlar öne çıktı:
-
Eşi Benzeri Olmayan Heykeller: Karahantepe’de bulunan ve gerçekçi detaylarıyla dikkat çeken insan ve hayvan figürleri.
-
Mimari Kompleks: Dönemin toplumsal yaşamını ve ritüellerini yansıtan özel amaçlı yapılar.
-
Sembolizm: İnsanlığın yerleşik hayata geçiş aşamasındaki zihinsel ve sanatsal gelişimine dair sunduğu eşsiz kanıtlar.
Bu başarı, Türkiye'nin arkeolojik zenginliğini küresel ölçekte bir kez daha tescillerken, Şanlıurfa'nın dünya inanç ve kültür turizmindeki yerini de perçinlemiş oldu.
İnsanlık Tarihini Değiştiren 12 Bin Yıllık "Üç Boyutlu" Hikaye!
Arkeoloji dünyasının gözü bir kez daha Türkiye’de. Şanlıurfa’da yer alan Karahantepe, insanlık tarihinin en gizemli dönemlerinden biri olan Çanak Çömleksiz Neolitik döneme dair ezberleri bozmaya devam ediyor. Dünyaca ünlü Archaeology Magazine, Karahantepe’yi "2025 Yılının En Önemli 10 Arkeolojik Keşfi" listesine dahil ederken, bölgedeki buluntuların sembolik düşüncenin zirvesini temsil ettiğini vurguladı.
İlk Kez Bir T-Sütununda "İnsan Yüzü" Belirdi
Karahantepe’de bu yılki keşifleri özel kılan iki ana buluntu öne çıkıyor. Bölgede daha önce birçok kez bulunan ve insan figürünü simgelediği düşünülen ünlü T-sütunları, bu kez somut bir kanıt sundu.
Yaklaşık 1,35 metre (4,4 feet) yüksekliğinde, ana kayadan oyulmuş bir T-sütununun tepesinde ilk kez üç boyutlu bir insan yüzü tespit edildi. İstanbul Üniversitesi’nden arkeolog Prof. Dr. Necmi Karul, bu keşfin önemini şu sözlerle açıklıyor:
"Sütunun tepesinde somut bir yüzün bulunması, bu yapıların doğrudan insanları simgelediği görüşünü artık kesin olarak destekliyor."
Dünyanın En Eski Üç Boyutlu Anlatısı
Haberde dikkat çeken bir diğer çarpıcı detay ise, bir yapının terk edilme sürecine ışık tutan gizemli bir eser koleksiyonu. Bilerek gömülmüş ve terk edilmiş bir binada bulunan dipsiz bir taş kase, içinde adeta bir "hikaye" barındırıyor.
Kasede yer alan ve her biri kireçtaşı bir halka ile çevrelenmiş olan yaban domuzu, akbaba ve tilki figürinleri, arkeologlar tarafından dünyanın en eski üç boyutlu anlatısı olarak nitelendiriliyor. Karul’a göre bu hayvanların yan yana dizilimi sıradan bir yerleştirme değil; bir olaya tanıklık eden veya aynı kaderi paylaşan varlıkların sembolik bir anlatımı.
Binalar da "Ölümlü" Varlıklardı
Karahantepe’deki kazılar, Neolitik insanların sadece nesnelere değil, içinde yaşadıkları yapılara da ruhsal bir anlam yüklediğini kanıtlıyor. Bazı binaların tıpkı insanlar gibi "doğan, yaşayan ve ölen" varlıklar olarak görüldüğü, bu özel figürinlerin binanın içine gömülmesinin de bu "terk edilme" veya "veda" ritüelinin bir parçası olduğu düşünülüyor.
Karahantepe, sadece taşların değil, 12 bin yıl önce yaşamış insanların duygularını ve mesajlarını bugüne taşıyan bir "duygu ve sanat merkezi" olarak dünya tarihindeki yerini sağlamlaştırıyor.