1. İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ SEMPOZYUMU ŞANLIURFA'DA DÜZENLENECEK

A. Sempozyumun Amacı Ve Konusu

Bilindiği gibi, kökeni Tevhit inancına dayanan İslam medeniyeti, kendinden önce birçok medeniyetin varlığını sürdürdüğü bölgede doğmuş ve yayılmıştır. Nitekim Kadim Mısır, Grek ve İran medeniyetlerinin yaşadığı coğrafya, İslam medeniyetinin de yayıldığı bir alandır. Hiç şüphesiz İslam medeniyetinin bu medeniyetlerden etkilendiği bilinmektedir. Müslümanlar bu eski uygarlıkların tarihte iz bırakmış şahsiyetlerini tanıyarak eserlerini Arapçaya çevirmişler ve bunları yenileyerek İslam medeniyetine mal etmişlerdir. Müslümanlar aynı zamanda bu eserlere kendi damgalarını vurmuşlardır.

Miladi VII. yy. dan XIV. yy.’a kadar hem Avrupa’nın hem Önasya’nın en medeni ve ileri ülkelerinin İslam medeniyeti coğrafyasındaki memleketler olduğu görülmektedir. Bu dönemde Irak’tan Endülüs’e, Türkistan’dan Anadolu’ya kadar gelişen ilim ve edebiyat, sanat ve ticaret sayesinde zengin şehirlerin ortaya çıktığı bilinmektedir. Bu şehirler aynı zamanda yoğun kültürel bir hayatın merkezi olmuşlardır. Bununla beraber bu şehirler, dünyanın her yerinde yetişen ilim adamları ve sanatkârları kendilerine çekmişlerdir.

İşte tanınmış Arap tarihçisi Ebu’l- Ferec’e göre Nuh Tufanı’ndan sonra yeryüzünde kurulan ilk yedi yerleşim merkezinin dikkat çeken şehri olarak belirtilen Şanlıurfa, İslam medeniyeti tarihinde de ayrıca önemli bir şehir olma özelliğini korumuştur. Hz Ömer zamanında fethedilen Şanlıurfa (Ruha/Urfa), Hz. Osman zamanında Şam’a bağlanmış ve İslam devletinin sınır şehri olmuştur. Daha sonraki devirlerde de Urfa-Ruha, İslam idaresinde yüzyıllarca huzur ve sükûn içinde tarihinin en parlak dönemini yaşamıştır. Ayrıca Moğol istilası sonrasında bölge büyük bir kargaşa içine düşmüş ve Bizanslıların yeniden işgaline sahne olmuştur. Bu işgal döneminde Şanlıurfa yine büyük bir yıkıma ve katliama uğramıştır. Bundan sonra bölge ve Urfa uzun süre huzur ve sükûna kavuşamamış ve kanlı rekabetlerin yaşandığı bir şehir olmuştur.

Şanlıurfa Selçuklular zamanında Türk hâkimiyetine girmiş bu sayede uzun yıllar beklediği huzur ve sükûna tekrar kavuşmuştur. Selçuklular Haçlı saldırılarına karşı da bölgeyi ve Urfa’yı savunmuşlardır. Akkoyunlu ve Osmanlı idaresinde kalan Şanlıurfa bölgenin kültür ve ticaret merkezi olarak uzun süre Müslüman-Türklerin idaresinde bir İslam medeniyeti şehri olarak Diyarbakır ve Halep eyaletine bağlı olmuş, Cumhuriyet döneminde de bölgenin merkezi olmaya devam etmiştir

İslam medeniyet tarihinin köklü şehirlerinden olan Şanlıurfa üzerine düzenlenmesi düşünülen I. Uluslararası İslam Tarih ve Medeniyetinde Şanlıurfa Sempozyumu başlıklı bilimsel toplantılar dizisinin birincisi “Halil İbrahim Buluşmaları” çerçevesinde Ekim 2015 başında Şanlıurfa’da Büyükşehir Belediyesinin ev sahipliğinde yapılacaktır. Bu yılki toplantıda sempozyumdan ayrı olarak İslam tarihçileri de Halil İbrahim buluşmalarında biraraya geleceklerdir. Bu çerçevede, İslam tarihçilerinin koordinasyon toplantıları da sempozyuma ek olarak düzenlenecektir.

Sempozyuma bildiri ile katılmak isteyenler aşağıdaki konularla ilgili bir tebliğ özetini belirtilen adrese gönderebilirler. Konu ile ilgili olmak üzere ayrıca bir başka orijinal olmak şartı ile yeni bir konu da teklif edebilirler.

B.Teklif edilen Konu Başlıkları

1. Şanlıurfa ve bölgenin Müslümanlar tarafından fetihleri

2. İslâm tarihinde (Hulefa-i Raşidin, Emeviler, Abbasiler, Büyük Selçuklu, Eyyubiler, Memluklular, Karakoyunlular, Timurlular Devleti, Akkoyunlular ve Osmanlılar) Şanlıurfa ve yöresi (Harran, Suruç, Birecik vs.).

3. Şanlıurfa ve yöresinin İslam medeniyetindeki yeri.

4. İslam medeniyet tarihinden Urfa ve yöresinde yetişen âlimler, mutasavvıflar, düşünürler.

5. Şanlıurfa ve yöresinde İslam medeniyeti tarihinde kurulan müesseseler: Şanlıurfa’da İslâm eğitim-öğretim kurumları vs.

6. Şanlıurfa ve yöresinde mimari ve sanat eserleri (dini mimari: camiler, minare çeşitliği, medreseler, tekkeler, zaviyeler vs. Urfa evi, saraylar ve konaklar, hamamlar, çeşmeler, sebiller, maskem, köprüler, şehir surları ve iç kale).

7. İslâm coğrafya kaynaklarında Urfa ve yöresi: Coğrafi konum ile ilgili tasvirler, şehirlerin fiziki tasvirleri, ürünler vs.

8. Müslüman seyyahlara göre Urfa ve yöresi.

9. Osmanlı arşiv belgelerine (Şeriye sicil defterleri, salnameler, tahrir defterleri, temettü defterleri, nüfus defterleri vs.) göre Urfa ve yöresi.

10. Osmanlı matbuatında Urfa ve yöresi.

11. Şanlıurfa ve yöresinin İslam medeniyet ve tarihi ile ilgili teklif edilecek konular.

C. Düzenleyenler

-Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi

-Şanlıurfa İl Müftülüğü

-İslam Tarihçileri Derneği

-Ensar Vakfı Şanlıurfa Şubesi

D. Bilim Kurulu

Prof. Dr. Mehmet ŞEKER

Prof. Dr. Kasım ŞULUL

Prof. Dr. Mustafa FAYDA

Prof. Dr. Ziya KAZICI

Prof. Dr. Murat AKGÜNDÜZ

Prof. Dr. Mehmet ÖNAL

Prof. Dr. Abdurrahman ACAR

Prof. Dr. Nesimi YAZICI

Prof. Dr. Mustafa DEMİRCİ

Prof. Dr. Mehmet ÖZDEMİR

Prof. Dr. Abdullah EKİNCİ

Prof. Dr. Kazım PAYDAŞ

Prof. Dr. Adnan DEMİRCAN

Prof. Dr. Rıza SAVAŞ

Prof. Dr. Şefaattin SEVERCAN

Prof. Dr. Seyfettin ERŞAHİN

Doç. Dr. Hasan Basri ÖCALAN

Doç. Dr. Mehmet AKBAŞ

Prof. Dr. Mehmet Çelik

Prof. Dr. Adnan DEMİRCAN

E. Katılım Şartları Ve Bilgilendirme

1. Tebliğler bilimsel ve özgün olmalıdır

2. Tebliğ özetleri konuyu ana hatları ile ele almalıdır

3. Özetler 200-300 kelime arası yazılmalıdır

4. Tebliğ metinleri 10-20 sayfa arasında olabilir

5. Tebliğler 15 dakikalık sürelerde sunulacaktır.

6. Tebliğde sempozyuma katılacakların yol konaklama giderleri düzenleme kurulunca karşılanacaktır.

F. Sempozyumun Takvimi

7. Sempozyum tarihi 25-26-27 Mart 2016

Sempozyum Sekreteryası:

Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı adına;

M. Emin Tekbaş Mail: [email protected] Tlf:  0414 312 26 20 (2528)

Ahmet Sözen Mail: [email protected] tlf: 0414 312 26 20 (2504)

Sempozyum Koordinatörleri:

1- Suphi Çiçek

Büyükşehir Belediyesi Kültür Sanat ve Kütüphaneler Şube Müdürü

2- Prof. Dr. Kasım Şulul

Hrü. İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı Başkanı

3- Prof. Dr. Mehmet Şeker

İslam Tarihçileri Derneği Başkanı

Haberleşme Adresi:

Abdulkadir Karahan Cd. Dsi Parkı İçi

Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi

Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı Binası