Bir süredir bu kadar bilgi yükü dolu, haber açısından verimli seyahat olmamıştı. Enerji Bakanı Taner Yıldız ile Ankaradan Brüksele uzanan 3.5 saatlik yolda gerçekleştirdiğimiz sohbet de ekip de keyifliydi.
Türkiyenin 1970li yıllarda hak etmediği refah seviyesine ulaştığından söz etti... Geçmişteki gibi cumartesi günleri de kamu kurumlarının çalışması gerektiğinin altını çizdi. Enerji tasarrufunun daha iyi sağlanması için de gün ışığıyla başlayıp sona eren mesai sistemine geçilmesinin daha yararlı olacağını söyledi.
Bu iki öneriyi Bakanlar Kurulunun kararına sunacağını bildirdi. İsrailin Güney Kıbrıstan önce Türkiyeye, Doğu Akdenizdeki gazı birlikte çıkaralım teklifine kadar uzanan geniş yelpazede geçen sohbetin özeti şöyle:
GÜN MESAİSİ: Bazı ülkeler gün ışığına bakarak çalışıyor. Biz de böyle çalışsak yaz saati ayarlamasına gerek kalmayacaktı. Yaz saatiyle 600 milyon kilovatsaat tasarruf sağlıyoruz. İnsanların üzerinde bıraktığı psikolojik etki ve verimlilik açısından mesai saatlerinin erkene alınmasından yanayım. Bu dönem gün ağarması 06.20de ise saat 07.30da mesai başlamalı. Amerikalı aynı saatte işe başlıyor da bizde neden olmasın? Kültürümüzde de bu tür şeyler var; bakkal 06.00da dükkânı açar. Ağrıda seçimlerde sandığı bir saat erken açıyorsam, niye işyerini de açmayayım. Bunu Bakanlar Kuruluna önereceğim. Yılda 3 milyar kilovatsaat, 600 milyon lira tasarrufumuz olur.
CUMARTESİ MESAİSİ: 70lerde cumartesi çalışma uygulaması vardı, sonra kaldırıldı ve Türkiye hak etmediği refah seviyesini peşin satın almış oldu. Bu doğru bir yaklaşım değil. Biz niye daha çok çalışmayalım.
İLETİŞİM, ELEKTRİĞİ GEÇTİ: 10 yıl önce Türkiyenin elektrik için ödediği fatura toplam 22 milyar liraydı. İletişime ödenen para, kıyaslanamayacak kadar düşüktü. Bugün cep telefonu ağırlıklı fatura 22 milyar lira. Ben 8 milyar lira yatırım yaparak, iletişim dünyası 2-3 milyar lira yatırımla bu rakamı sağlıyor. Cep telefonu konuşmalarımı yüzde 10 kısmaya karar verdim. Türkiyede 149 milyar dakika telefon konuşması yapılıyor. Bir o kadar da kısa mesaj gönderiliyor. Mesken başına elektrik faturası 50.5 lira. Kişi başına ortalama cep telefonu faturası, 21 lira. Bir evde ortalama 3 kişi konuşuyor. Mesken başına GSM faturası, elektrik faturasını geçti.
PİRİ REİSİN S.O.SUNA YANIT: Başbakanımız New Yorkta, Kıbrıs halkının tamamına adil paylaşım olacaksa ve ya sondaj duracaksa biz Piri Reis'i çekiyoruz dedi. Uluslararası hukukun ihlal edilmesine verilen fiili cevaptı. Bunun adı Piri Reis olur, bir başka reis olur. Piri Reis'i 3 yaşında gösterme gayretinde değilim. TPAO, yaptığı çalışma karşılığında Piri Reisin ait olduğu üniversiteye gerekli ödemeyi yapacaktır. O motor da jeneratör de satın alınacaktır.
İSRAİLİN TEKLİFİ: Eğer 9 vatandaşımız katledilmeseydi, şu anda Akdenizin enerji dağılımında çok ciddi gelişmeler olacaktı. Biz Enerji Bakanlığı olarak orada yürütülen çalışmaların ulusal siyasetin üstünde olmadığına inanıyoruz. Eğer 9 vatandaşımız katledilmeseydi, özel sektörün İsraille birlikte yapacağı, bize sunduğu teklifi reddetmeyebilirdik. Bize (İsrail) Bu çalışmada olur musunuz? diye teklif getirildi. Öneri, çıkarılacak gazın beraberce sevkıyatı ve kullanımıyla ilgiliydi. Sadece enerji sektörüyle alakalı baksaydım, hem güzergâh hem de kaynak çeşitliliği açısından farklı bir stratejim olabilirdi. Ama burada ulusal siyasetin o kutlu yükünü enerji sektörü omuzlamak zorunda kalmıştır.
PİRİ REİSE TAKVİYE: MTA için 200 milyon dolara 2-3 boyutlu sismik çalışma yapan gemi sipariş verdik. Hangi ülke olduğunu açıkladığımız zaman, nerede çalışılacak diye telefon açılıyor. Kiralamak üzere olduğumuz bir sismik arama gemisi var. Satın almayla akalalı da ayrı bir süreç başlatıyoruz. Bu bir satranç oyunu; Rumlar piyon olmaktan öteye gidememiştir.
İLERLEME RAPORU: ABnin enerji verimliliği ve yenilenebilir enerjiyle ilgili 2012 hedefleri tutmamıştır. ABnin enerji sektöründeki hızı, eleştirilebilecek düzeydedir. İlerleme Raporunda Nabuccodan bahsedilirken Türkiye ihmal edilmiştir. Enerjideki fiili durum masa üzerindeki evrakın çok ötesindedir. ABnin enerji arz güvenliğinin önemli parçalarından biri Türkiyededir. Ama buna rağmen enerji başlığında siyasi bir engellemeyle karşı karşıyayız. Türkiyenin enerji sektörü, ABnin önünde gitmektedir. Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozynin mutlaka kendi ülkesini düşüneceği bir an olacaktır.
Muharem Sarıkaya / Haber Türk
Türkiyenin 1970li yıllarda hak etmediği refah seviyesine ulaştığından söz etti... Geçmişteki gibi cumartesi günleri de kamu kurumlarının çalışması gerektiğinin altını çizdi. Enerji tasarrufunun daha iyi sağlanması için de gün ışığıyla başlayıp sona eren mesai sistemine geçilmesinin daha yararlı olacağını söyledi.
Bu iki öneriyi Bakanlar Kurulunun kararına sunacağını bildirdi. İsrailin Güney Kıbrıstan önce Türkiyeye, Doğu Akdenizdeki gazı birlikte çıkaralım teklifine kadar uzanan geniş yelpazede geçen sohbetin özeti şöyle:
GÜN MESAİSİ: Bazı ülkeler gün ışığına bakarak çalışıyor. Biz de böyle çalışsak yaz saati ayarlamasına gerek kalmayacaktı. Yaz saatiyle 600 milyon kilovatsaat tasarruf sağlıyoruz. İnsanların üzerinde bıraktığı psikolojik etki ve verimlilik açısından mesai saatlerinin erkene alınmasından yanayım. Bu dönem gün ağarması 06.20de ise saat 07.30da mesai başlamalı. Amerikalı aynı saatte işe başlıyor da bizde neden olmasın? Kültürümüzde de bu tür şeyler var; bakkal 06.00da dükkânı açar. Ağrıda seçimlerde sandığı bir saat erken açıyorsam, niye işyerini de açmayayım. Bunu Bakanlar Kuruluna önereceğim. Yılda 3 milyar kilovatsaat, 600 milyon lira tasarrufumuz olur.
CUMARTESİ MESAİSİ: 70lerde cumartesi çalışma uygulaması vardı, sonra kaldırıldı ve Türkiye hak etmediği refah seviyesini peşin satın almış oldu. Bu doğru bir yaklaşım değil. Biz niye daha çok çalışmayalım.
İLETİŞİM, ELEKTRİĞİ GEÇTİ: 10 yıl önce Türkiyenin elektrik için ödediği fatura toplam 22 milyar liraydı. İletişime ödenen para, kıyaslanamayacak kadar düşüktü. Bugün cep telefonu ağırlıklı fatura 22 milyar lira. Ben 8 milyar lira yatırım yaparak, iletişim dünyası 2-3 milyar lira yatırımla bu rakamı sağlıyor. Cep telefonu konuşmalarımı yüzde 10 kısmaya karar verdim. Türkiyede 149 milyar dakika telefon konuşması yapılıyor. Bir o kadar da kısa mesaj gönderiliyor. Mesken başına elektrik faturası 50.5 lira. Kişi başına ortalama cep telefonu faturası, 21 lira. Bir evde ortalama 3 kişi konuşuyor. Mesken başına GSM faturası, elektrik faturasını geçti.
PİRİ REİSİN S.O.SUNA YANIT: Başbakanımız New Yorkta, Kıbrıs halkının tamamına adil paylaşım olacaksa ve ya sondaj duracaksa biz Piri Reis'i çekiyoruz dedi. Uluslararası hukukun ihlal edilmesine verilen fiili cevaptı. Bunun adı Piri Reis olur, bir başka reis olur. Piri Reis'i 3 yaşında gösterme gayretinde değilim. TPAO, yaptığı çalışma karşılığında Piri Reisin ait olduğu üniversiteye gerekli ödemeyi yapacaktır. O motor da jeneratör de satın alınacaktır.
İSRAİLİN TEKLİFİ: Eğer 9 vatandaşımız katledilmeseydi, şu anda Akdenizin enerji dağılımında çok ciddi gelişmeler olacaktı. Biz Enerji Bakanlığı olarak orada yürütülen çalışmaların ulusal siyasetin üstünde olmadığına inanıyoruz. Eğer 9 vatandaşımız katledilmeseydi, özel sektörün İsraille birlikte yapacağı, bize sunduğu teklifi reddetmeyebilirdik. Bize (İsrail) Bu çalışmada olur musunuz? diye teklif getirildi. Öneri, çıkarılacak gazın beraberce sevkıyatı ve kullanımıyla ilgiliydi. Sadece enerji sektörüyle alakalı baksaydım, hem güzergâh hem de kaynak çeşitliliği açısından farklı bir stratejim olabilirdi. Ama burada ulusal siyasetin o kutlu yükünü enerji sektörü omuzlamak zorunda kalmıştır.
PİRİ REİSE TAKVİYE: MTA için 200 milyon dolara 2-3 boyutlu sismik çalışma yapan gemi sipariş verdik. Hangi ülke olduğunu açıkladığımız zaman, nerede çalışılacak diye telefon açılıyor. Kiralamak üzere olduğumuz bir sismik arama gemisi var. Satın almayla akalalı da ayrı bir süreç başlatıyoruz. Bu bir satranç oyunu; Rumlar piyon olmaktan öteye gidememiştir.
İLERLEME RAPORU: ABnin enerji verimliliği ve yenilenebilir enerjiyle ilgili 2012 hedefleri tutmamıştır. ABnin enerji sektöründeki hızı, eleştirilebilecek düzeydedir. İlerleme Raporunda Nabuccodan bahsedilirken Türkiye ihmal edilmiştir. Enerjideki fiili durum masa üzerindeki evrakın çok ötesindedir. ABnin enerji arz güvenliğinin önemli parçalarından biri Türkiyededir. Ama buna rağmen enerji başlığında siyasi bir engellemeyle karşı karşıyayız. Türkiyenin enerji sektörü, ABnin önünde gitmektedir. Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozynin mutlaka kendi ülkesini düşüneceği bir an olacaktır.
Muharem Sarıkaya / Haber Türk
