Beş bin yıllık çocuk oyuncakları ve örneğine pek rastlanılmayan 5 bin yıllık kaya mezarları ile dikkat çeken Tek Tek dağlarında yer alan Soğmatar Antik Kentinde 2019 yılında ara verilen Arkeolojik kazı ve temizlik çalışmalarına 2020 yılı içerisinde Ağustos ve Eylül aylarında yeniden başlanılacaktır. Şanlıurfa Müzesi başkanlığında, Doç. Dr. Yusuf Albayrak’ın gerçekleştireceği çalışmalar Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün izin ve destekleri yanı sıra Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi, Eyyübiye Belediyesi ve Karaköprü Belediyesi desteğiyle gerçekleştirilecektir.
Soğmatar Antik Şehri Nedir?
Şuayb Antik Kenti'nden 15 km. sonra Soğmatar Antik Kenti'ne varılır. Burası, Harran'a ise 53 km. mesafededir. Roma dönemine (M.S. 2. yüzyıl) tarihlenen bölge, Abgar Krallığı döneminde Harranlıların Tektek Dağları bölgesinde; ay ve gezegen tanrıları için tapındıkları bir kült merkezi olduğu bilimsel olarak tespit edilmiştir. Soğmatar kült yerinde; Ay tanrısı Sin'e tapınılan bir mağara (Pognon Mağarası), yamaçlarında yer yer tanrı kabartmalarının ve zemine kazılmış yazıtların olduğu bir tepe (Kutsal Tepe), 6 adet kare ve yuvarlak planlı mozole (Anıt Mezar), iç kale ve ana kayaya oyulmuş çok sayıda kaya mezarı bulunmaktadır.
Soğmatar özellikle M.S. 165 yıllarında Partların (İranlılar) Urfa bölgesine yaptıkları yoğun saldırılardan dolayı bölgeden kaçan halk tarafından kurulmuş ve İslam Dönemi'ne kadar kült merkezi özelliğini korumuştur. Şuayb Şehri yerleşimindeki insanların Soğmatar'ı mezarlık ve ibadet yeri olarak kullandıkları Sogmatar'da bulunan bazı dinsel motiflerin bulunmasından anlaşılmaktadır.
Sogmatar'da, Şuayb Şehri gibi su ihtiyacını karşılamak için ana kayaya oyulmuş su kuyuları bulunmaktadır. Soğmatar Antik Kentindeki tarihi kuyunun Hz. Musa Kuyusu olduğu rivayet edilir. Soğmatardan sonra devam eden yol 27 km. sonra sizi Urfa-Viranşehir yol kavşağına çıkarır.
Bu yoldan doğuya, Viranşehir istikametine 29 km gidilince Eyyub Nebi Beldesi yol ayrımı karşınıza çıkar. Yol ayrımından 16 km. sonra ise Sabrın Sultanı Hz. Eyyub Peygamberin makamının bulunduğu ulaşılır.
