AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Mehmet Ali Cevheri'nin Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı bütçesi ile ilgili Türkiye Büyük Millet Meclisinde Yaptığı konuşmada şunları söyledi:
2022 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun teklifinde yer alan, Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı bütçesi üzerinde konuşmak üzere, AK Parti grubumuz adına söz almış bulunmaktayım. Yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum. DAP Kalkınma İdaresi 2011 yılında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kurulmuş Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı, tüzel kişiliğe haiz ve özel bütçeli bir kuruluştur. Takdir edersiniz ki, ülkemizde 7 ayrı bölge bulunup, her bölge farklı kültür, mekan ve fiziki yapıdadır.
Coğrafi ve demografik olarak farklı imkanlara sahip olan bölgelerimizin mevcut varlıklarını değerlendirip, Türkiye’nin diğer bölgeleriyle aynı seviyeye getirerek, gelişmesini sağlayıp, daha yaşanabilir bir ortam oluşturmak için kurulan bu idarenin kuruluş amaçlarını kısaca özetlersek;
Bölgeler arasındaki gelişmişlik farklarını gidererek, adil ve eşit bir kalkınma sağlayıp, ülkenin genel sosyo-ekonomik ve mekânsal durumu ile bütünleşmiş, rekabet gücü ve refah düzeyi yüksek bölgeler meydana getirerek, topyekûn kalkınmış bir Türkiye'ye ulaşmaktır.
Bu hedefleri gerçekleştirmek amacıyla daha önce kurulan GAP, KOP ve DOKAP gibi, DAP’ında kurulmasının temel misyonu, Doğu Anadolu Bölgesi'nin sosyal, ekonomik, çevresel ve kentsel kalkınmasını hızlandırmaktır.
Bu kurumun başlıca görevi ise;
Bölgenin gelişmişlik seviyesini, diğer bölgelere yaklaştırırken projelerin uygulandığı illerdeki yatırımların gerektirdiği; araştırma, planlama, programlama, projelendirme, izleme, değerlendirme ve koordinasyon hizmetlerinin yerine getirilmesini sağlamaktır.
Yukarıdaki hedefleri gerçekleştirmek amacıyla oluşturulan DAP’ın coğrafik olarak görev alanında; Ağrı, Ardahan, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Hakkari, Iğdır, Kars, Malatya, Muş, Sivas, Tunceli ve Van illeri olmak üzere toplam 15 il, 143 ilçe, 6.000'e yakın köy bulunmaktadır.
•Bölge 6.697.726 kişilik nüfusu ile Türkiye nüfusunun yaklaşık %8"ini teşkil etmektedir.
•Yüzölçümü 174.897 bin km² olup, Türkiye yüz ölçümünün % 22,4’ünü oluşturmaktadır.
•Ayrıca, ortalama rakım 1.402 m olup, Türkiye'nin en yüksek bölgesi konumundadır.
•Diğer yandan, DAP Bölgesi su kaynakları bakımından zengin bir potansiyele sahiptir.
•Coğrafi anlamda bölge illeri Fırat-Dicle, Aras, Çoruh, Van ve Kızılırmak havzalarının kapladığı alanlar üzerindedir.
•Ayrıca Van gölü, Keban ve Karakaya baraj gölleri, Hazar gölü, Çıldır gölü, Fırat, Aras, Karasu ve Kızılırmak nehirleri bölgenin önemli su kaynaklarıdır.
DAP Bölge Kalkınma İdaresi, bölgenin iktisadi ve içtimai potansiyelinin geliştirilmesi amacıyla,
• Başta tarım sektörü olmak üzere sanayi, kültür ve turizm sektörlerine öncelik vererek çalışmalarını sürdürmektedir.
• Bu hedef doğrultusunda DAP Bölge İdaresi Başkanlığınca, bölgede 2013-2021 yılları arasında; 1938 proje desteklenerek, 923.213.539 TL ödenek aktarılmıştır.
• Özellikle bölgenin tarımsal potansiyelini geliştirmek, zirai üretiminin doğa şartlarına olan bağımlılığını azaltıp, verimliliğini artırmak amacıyla,
2013 yılından bu yana "Küçük Ölçekli Tarımsal Sulama Projeleri" hayata geçirilmeye başlanmıştır.
•Bu proje kapsamında, bugüne kadar,
Zirai alanda toplam 801 milyon TL ödenek kullanılarak, 886 proje hayata geçirilerek, 4359 km uzunluğunda sulama şebekesi inşa edilip, 182 bin hektar alan sulamaya açılmıştır.
•Yine bölgede bitkisel ve hayvansal üretimin artırılmasına yönelik olarak, 364 projeye, 359 milyon TL destek verilmiştir.
Ayrıca, bölgede 2015 yılından bu yana yenilebilir enerji kullanımının artırılması amacıyla projelere 33,3 milyon TL destek sağlanmıştır.
•Diğer yandan bölgenin okuma kültürünü ve beşeri potansiyelinin geliştirilmesine yönelik olarak, 62 ilçede semt kütüphaneleri açılmıştır.
Yukarıda kısaca özetlediğim gibi, DAP Kalkınma İdaresi, bölgenin her alanda kalkınabilmesi için birçok sektörü desteklemiştir. Ancak, bu kısa sürede hepsini anlatabilme şansımız olmadığı yapılan faaliyetleri özetleyerek aktardım. Sözlerime son verirken, 2022 Yılı Merkezi Bütçesinin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diler, Gazi Meclisi ve Yüce Milletimizi saygıyla selamlıyorum.
