Şanlıurfa’da Taziye Yemekleri ve Ücretleri Kaldırılmalı Tartışmaları Gündemde

Şanlıurfa’da uzun süredir devam eden taziye yemekleri geleneği ve taziye evi ücretlerinin maddi yük oluşturduğu gerekçesiyle kaldırılması yönünde tartışmalar yeniden alevlendi. Geleneksel olarak cenaze evlerinde üç gün boyunca taziye ziyaretçilerine yemek ikram edilmesi, özellikle maddi durumu yetersiz aileler için ciddi bir ekonomik yük haline geldi. Bu durum, Şanlıurfa’da hem halk arasında hem de resmi makamlar nezdinde çözüm aranması gereken bir konu olarak öne çıkıyor.Taziye Yemekleri Maddi Sıkıntı Yaratıyor
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, özellikle Şanlıurfa’da, taziye evlerinde yüzlerce kişiye yemek ikram edilmesi adeti, yas sürecindeki aileleri zor durumda bırakıyor. Bazı aileler, bu giderleri karşılamak için bankalardan kredi çekiyor, araç veya traktör gibi varlıklarını satıyor ya da yakınlarından borç almak zorunda kalıyor. Örneğin, HÜDA PAR Şanlıurfa İl Başkanı Emin Özaslan, 2023 yılında yaptığı bir açıklamada, bazı taziye sahiplerinin 3 günlük taziye masraflarının 150 bin TL’yi bulduğunu, kimilerinin ise bu yükü karşılamak için traktörünü sattığını belirtti. Özaslan, bu soruna çözüm olarak taziye ziyaretlerinin yemek saatleri dışında yapılmasını önerdi.

Yetkililerden ve Toplumdan Çözüm Önerileri
Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi, taziye yemekleri ve ücretleri konusunu çeşitli platformlarda gündeme getirdi. Aralık 2024’te yapılan meclis toplantısında, Belediye Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar, taziye yemeklerini uygun bulmadığını ifade ederek, “Taziye sahibi yemek vermez, taziye sahibine yemek verilir” dedi. Ancak belediyenin bu konuda yasaklama yetkisi bulunmadığı, sadece tavsiye kararı alabileceği belirtildi.

Bazı kanaat önderleri ve vatandaşlar, taziye yemeklerinin tamamen kaldırılması veya masrafların imece usulü paylaşılması gerektiğini savunuyor. Örneğin, 2018’de Urfa Değişim Gazetesi’ne konuşan bir kanaat önderi, 15-20 bin TL’lik taziye masraflarının aileler arasında bölüştürülmesiyle yükün hafifletilebileceğini önerdi. Ayrıca, bazı illerde belediyelerin taziye evlerini ücretsiz işlettiği veya yemek masraflarını karşıladığı örnekler, Şanlıurfa için de model olarak görülüyor.

Dini ve Kültürel Tartışmalar
Taziye yemeklerinin dini açıdan uygunluğu da sıkça tartışılıyor. HÜDA PAR Batman İl Başkanı Davut Şahin, 2019’da yaptığı bir açıklamada, taziye yemeklerinin sünnete uygun olmadığını, aksine taziye sahibine yemek götürülmesi gerektiğini belirtti. Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nde yayımlanan bir makalede de, taziye yemeklerinin dini bir zorunluluk olmadığı, bu uygulamanın sonradan ortaya çıkan bir gelenek olduğu vurgulandı.

İzmir’deki Şanlıurfalılar Örnek Oldu
İzmir Şanlıurfa Federasyonu, 2024’te aldığı kararla, İzmir ve çevresinde yaşayan Şanlıurfalılar için taziye yemeği geleneğini kaldırdı. Federasyon Başkanı Ferit Mızraklı, bu kararın maddi yükü azaltmak ve yas sürecini hafifletmek için alındığını duyurdu. Şanlıurfa’da da benzer bir kararın alınması için vatandaşlar ve kanaat önderleri, valilik ve belediyelerden adım atılmasını bekliyor.