ŞANLIURFA - Ceylanpınar İlçe müftüsü Üsame Anlağan ile yaklaşan Kurban bayramı ile ilgili İlke Haber Ajansına önemli açıklamalarda bulundu. İşte Ceylanpınar İlçe Müftüsü Üsame Anlagan ile yaptığımız söyleşi;
Hocam, Kurban ne demektir, hükmü nedir?
Sözlükte yaklaşmak, Allaha yakınlık sağlamaya vesile olan şey anlamına gelen Kurban, dini bir terim olarak , ibadet maksadıyla belirli bir vakitte belirli şartları taşıyan hayvanı usulünce boğazlamak demektir. Arapçada bu şekilde kesilen hayvana udhiyye denilir. Hz Paygamber kurban kesmeyi hiçbir zaman terk etmemiştir.
Hocam, Kurbanın dini kaynağı ve hükmü nedir?
Kurban kesmenin fıkhi açıdan değerlendirmesi hususunda fakihler arasında görüş farklılıkları vardır. Dinen aranan şartları taşıyan kimselerin kurban kesmeleri Hanefi mezhebinde ağırlıklı görüşe göre vacip, fakihlerin çoğunluğuna göre de müekked sünnettir. Hanefiler, Kuranda Hz Peygambere hitaben Rabbin için namaz kıl, kurban kes (Kevser 108/2 ) buyrulmasının ümmeti ve kapsadığı ve gereklilik bildirdiği görüşündedir. Ayrıca Hz. Peygamberin birçok hadisinde hali vakti yerinde olanların kurban kesmesi emredilmiş veya tavsiye edilmiş, hatta Kim imkanı olduğu halde kurna kesmezse bizim mescidimize yaklaşmasın (ibn Mace, 2;Müsned,II, 321), Ey insanlar, her sene, her ev halkına kurban kesmek vaciptir (Tirmizi, Edahi, 18; İbn Mace Edahi,2) gibi ifadelerle bu gereklilik önemle vurgulanmıştır. Öte yandan kurban kesmeyi Hz. Peygamber hiç terk etmemiştir. Bu ve benzeri delilerden hareket eden fakihler, gerekli şartları taşıyanların kurban bayramında kurban kesmesini vacip görürler. Şafii mezhebi gibi kurban kesmenin müekked sünnet olduğunu illeri sürenler ise, Kuranda bu konuda açık bir emrin bulunmayışından Hz. Peygamberin devamlı yapmış olmasının kurbanın sünnet olmasıyla da açıklanabileceği noktasından hareket ederler.
Kredi kartı borcu geciktirilmemelidir
Peki hocam, Kredi kartı ve taksit ile kurban alınabilir mi?
Kurban kesmekle mükellef olan şahıs, satın alacağı hayvanın bedelini peşin olarak verebileceği gibi vadeli veya taksitli olarak da verebilir. Bu bağlamda bedelin kredi kartıyla ödenmesi kurbanın sıhhatine engel teşkil etmez. Ancak kredi kartı borcunu, ödeme tarihinde ödemek ve gecikmeden kaynaklanan faizli işleme düşmemek gerekir. Kredi kartı ile taksitli kurban alırken, taksit yapma karşılığında bankaya ilave bir ücret ödenmesi durumunda ise, kesilen kurban geçerli olmakla birlikte faizli işlem sebebiyle ayrı bir günah söz konusu olur.
Kişi fedakarlığın nişanesi olarak kurban kesmelidir
Kimler kurban kesmelidir?
Kurban kesmek, akil, baliğ (akıllı, ergen), dinen zengin sayılacak kadar mal varlığına sahip ve mukim olan her Müslümanın yerine getireceği mali bir ibadettir. (Merğinani, el- Hidaye,IV,70) İster nami (artıcı) olsun, isterse nami olmasın temel ihtiyaçlardan ve borcundan başka 80.18 gram altın veya bunun değerinde para veya eşyaya sahip olan kişi dinen zengindir. Dolayısıyla bu kişi Allahın kendisine baletmiş olduğu nimetlere şükran ifadesi ve Allah yolunda fedakarlığın nişanesi olarak kurban kesmelidir. (Mevsıli, El-ihtiyar, İstambul I,99-100,123; V,723;İbn Abidin, Reddul-Muhtar,VI,312)"
Kurban kesilirken nelere dikkat edilmelidir?
Kurban keserken aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir. - Kurban kesen kişinin abdestli olmamakla birlikte Kurban bir ibadet olduğu için, kesenin abdestli olması daha faziletlidir.
- Usulüne göre bir kesim yapmış olmak için hayvanın yemek ve nefes borularıyla, atar damarından en az birinin kesilmesi gerekir. Bu şekilde yapılan bir kesim sırasında, hayvanın omur iliğinin kesilmesi mekruhtur. Bu konuda etlik kesim ile kurbanlık kesim arasında bir fark yoktur.
- Hayvanın canı çıkmadan başının gövdesinden ayrılmamasına özen gösterilmelidir.
- Kurban edilecek hayvana acı çektirmemeli ve eziyet edilmemelidir. Bu nedenle hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve kesim işlemi süratli bir şekilde yerine getirilmelidir.
- Çevre temizliği ve hijyen için gerekli tedbirler alınmalıdır.
- Aynı şekilde, hayvanların bir diğerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına azami özen gösterilmelidir.
Kurban mal ile yapılan bir ibadettir
Hocam, Vekalet yoluyla kurban kesilebilir mi?
Kurbanı, kişi kendisi kesebileceği gibi, vekalet yoluyla başkasına da kestirebilir. Zira Kurban mal ile yapılan bir ibadettir, mal ile yapılan ibadetlerde de vekalet caizdir. Vekalet yoluyla kurban kestiren kişi, bulunduğu yerdeki birisine vekalet verebileceği gibi, başka bir yerdeki kişi veya kuruma da vekalet verilebilir. Vekalet, sözlü veya yazılı olarak verilebileceği gibi telefon, internet, faks vb gibi iletişim araçları ile verilebilir.
Hz Peygamber, Kurban etini 3e taksim ederdi
Peki hocam son olarak, Kurban eti nasıl değerlendirilmelidir?
Hz Peygamber, Kurban etinin 3e taksim edilip, bir bölümünü kurban kesmeyen yoksullara dağıtılmasını, bir bölümünü akraba, tanıdık ve komşulara paylaşılmasını, bir bölümünün de ev halkına ayrılmasını tavsiye etmiştir. (Ebu Davud, Dahaya,10) Ailenin ihtiyaç durumuna göre etin tamamı evde bırakılabileceği gibi, toplumda muhtaçların artığı dönemde kurban etinin çoğunun hatta tamamının dağıtılması da uygun olur. (Mustafa Kaynak İLKHA)