Kaç Bin Oyla Kaç Vekil Çıkar

Siyaset Bilimci ve TUBDER (Toplumu Uzlaştırma ve Barış Derneği) yönetim kurulu başkanı Sn. Kenan Karataş okuyucularımızdan gelen yoğun talep üzerine kamuoyunda tam olarak algılanamayan ve farklı yorumlara yol açan seçim sistemi ve milletvekili dağılımı konusun da örnek tablolarla 2. kez açıklamada bulundu.

Türkiye’de uygulanan seçim sistemi Belçikalı hukukçu ve matematikçi Victor Dhondt tarafından 1878 yılında geliştirilen “D’Hondt “sistemidir.Nisbi temsil sistemleri içinde kullanımı en yaygın yöntem olan D’Hondt sistemi Türkiye’de % 10’luk ülke barajını da kapsamaktadır.Dünya’da % 10’la en yüksek seçim barajına sahip olan Türkiye’yi % 7 ile Rusya takip etmektedir.

Kamuoyunda yanlış bilinen bir konuyu sizlerin vasıtasıyla düzeltmek isterim.Genel seçimlerde yani milletvekili seçimlerinde sadece ülke barajı vardır,il barajı diye bir baraj yoktur.İl barajı yerel seçimlerde uygulanmaktadır.

Şimdi sizlere D’Hondt sistemini sayı ve tablolarla açıklamaya çalışacağım.Aşağı da vermiş olduğum örnek tablolar da (B) partisinin %10’luk ülke barajını aşıp aşmaması durumunda partilerin çıkaracağı milletvekili sayılarını hesaplamış bulunmaktayım.

D’Hondt Seçim Sisteminde Takip Edilmesi Gereken Yöntem..

1-Bir seçim çevresinde seçime giren parti ve bağımsız adayların isimleri ve aldıkları oylar alt alta yazılır.

2-Partilerin aldıkları oylar o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısına kadar bölünür.

3-Çıkan sonuçlar büyükten küçüğe doğru sıralanır ve milletvekili dağılımı yapılır.

Urfa’da kullanılan ve YSK tarafından geçerli sayılan oy toplamının 750 bin olduğunu varsayalım.YSK’nin sayımı sonucu partilerin Urfa’da aldıkları oyları alt alta yazalım.

Buna göre ;

A Partisi : 420 bin

B Partisi : 200 bin

C Partisi : 55 bin

D Partisi : 40 bin

Bğmsz 1 : 20 bin

Bğmsz 2 : 5 bin

Diğer : 10 bin