Yumurtaya büyük zam

Yaklaşık bir aydır yumurtaya yapılan zam yüzde 100’ü buldu. Batmanlı yumurta toptancıları ise yumurtaya zam olmadığını yumurtanın bu fiyatta kendi değerine ulaştığını belirttiler.

Yumurta maliyeti en az 6 TL olduğu halede riskli bir ürün olduğundan, bazen 5 TL’ye bile satıldığını belirten yumurta satıcıları, “Yumurtanın stoku yok ve 21 gün içinde tüketilmesi gereken bir üründür. Bu yüzden bazen yumurta satıcının elinde kalmasın diye yumurta değerinin altında bile satılıyor.” dedi.

Batman’da yumurta sektörü içerisinde bulunan Ziya Ulhak Yamaç, yumurta fiyatları yükselişi ihracattan kaynaklandığını ve Türkiye sadece Irak’a haftada 250 TIR yumurta gönderdiğini söyledi.

“10 TL’ye en ucuz protein kaynağı yumurtadır”

Yumurtayı tavuk etiyle kıyasladığımızda 9 -10 TL’ye yumurta gerçek fiyatını bulduğunu belirten Yamaç, “Bir koli yumurta 2 kilogram geliyor. 2 kilogram 10 TL’ye en ucuz protein kaynağı yumurtadır. Aslında yumurtaya zam gelmedi. Yumurta fiyatlarında ara ara düşüş oluyor. Yumurta riskli bir ürün olduğu için stoklanamaz. Yumurtayı tavuk gibi stoklayamazsınız. Tavuk 6 ay boyunca soğuk havada tutulabilir, fakat yumurtayı tutamazsınız. Yumurtanın ömrü 21 gündür. 21 gün olduğu için riskli bir üründür. Üretici bunu elinden hemen çıkarmak mecburiyetindedir.” diye konuştu.

“Yumurta fiyatının yazın yüksel olmasının sebebi ihracattır”

İhracat olmadığı takdirde yazın yumurtanın ucuz olduğunu söyleyen Yamaç, “Mevsimsel olarak yazın sürekli yumurta düşer, ama bazı dönemlerde yazında yüksek olur. Yazın yüksel olmasının sebebi de ihracattır. Türkiye komşu ülkelere çok fazla ihracat gerçekleştirirse yumurta iç tüketimin dışında fiyatları yükselebilir. Batman’da da yumurta üretimleri var, ama yetersizdir. Bizler yumurtaları Afyonkarahisar, Konya ve Çorum illerinden günlük olarak alıyoruz.” ifadelerini kullandı.

“İhracat çekerse yumurta fiyatları 10 TL’den 15 TL’ye yükselebilir”

Yumurtanın bozulma riski nedeniyle bazen maliyetinin altında satıldığını belirten Yamaç, “Yaklaşık bir ay önce yumurta kolisini 5 TL’ye satıyorduk. Yumurtanın maliyeti ise 6 TL’dir. Yumurta riskli bir ürün olduğu için bazen üretici kendi ellerinde tutmuyor. Bu yüzden serbest piyasadır. Yumurtanın fiyatı arz taleple alakalıdır. Üretim artarsa fiyat düşer, talep artarsa fiyat yükselir. Türkiye’de üretim iyidir, fakat yumurtayı ihracat çekiyor. İhracat çekmediğinde fiyatlar düşer. İhracat çekerse yumurta fiyatları 10 TL’den 15 TL’ye yükselebilir.” şeklinde konuştu.

“Bir insan, bir yumurtayla rahatlıkla doyurabilir”

Bir bardak çay 0,50-0,75 kuruşa karın bile doyurmadığını vurgulayan Yamaç şunları söyledi: “Yumurtadan bir tane haşladığın zaman bir insanı rahatlıkla doyurabilir. Yani bir insan 0,50 kuruşa bir yumurta alıp kendini rahatlıkla doyurabilir. Bu açıdan bakıldığında yumurta fiyatları yüksek değildir. Tabi bunu en çok tüketen kesim alt gelir grubu olduğu için, onlar açısından değerlendirmeye alırsak onlara göre yumurta fiyatları yüksek olur. Fakat yumurta fiyatları Türkiye’de yazın indiği için üretim de düşer. Eylül’e doğru üreticiler tekrar üretimi artırmaya çalışıyor. Tüketim ve ihracatta olduğu için arzdan daha çok talep olduğundan fiyatlarda yükseliş oluyor.”

“YÜMBİ her hafta borsa gibi yumurta fiyatlarını açıklıyor”

Yumurta Üreticileri Merkez Birliği’nin (YÜMBİ) her hafta fiyatları belirlediğini açıklayan Yamaç, “Yumurta tanesi 0,25 kuruşa bize geliyor. Biz yumurtanın kırığını-kirlisini seçiyoruz, ambalajı, maliyeti, indirmesi-bindirmesi ve kargosu derken biz de 0,15-0,20 kuruş karımızı koyuyoruz. Bu şekilde piyasaya sunuyoruz. Yumurtanın çiftlik çıkışları ihaleleri var. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YÜMBİ) her Pazartesi günü öğleden sonra borsa gibi yumurta fiyatlarını açıklıyor. YÜMBİ fiyatını açıkladıktan sonra piyasa ona göre kendisini ayarlıyor. Arz talep dengesine göre fiyatlar dengelenir. YÜMBİ yumurta borsasının fiyatlarını açıkladıktan sonra serbest piyasa arz talep dengesine göre fiyatlar ya iner ya da yükselir.” dedi. (M. Sait Çelik – İLKHA)