Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 10 gün süren sokağa çıkma yasağında çatışmaların yaşandığı Fatih Paşa Mahallesi’ndeki Kurşunlu Camii ateşe verilerek tamamen kullanılamaz hale getirilmişti. Yasağın kalkmasının ardından tarihi caminin içleri acıtan görüntüleri objektiflere yansıdı.
Yaşanan çatışmaların büyük oranda etkili olduğu Sur ilçesinde, polis ile PKK’nin şiddetli çatışmalarında defalarca hedef olan 16. yüzyıldan kalma Fatih Paşa (Kurşunlu) Camii, ateşe verilip yakılmasıyla tamamen tahrip oldu.
1516-1520 yıllarında dönemin Diyarbakır Valisi Bıyıklı Mehmet Paşa tarafından yaptırılan ve kubbelerinin kurşunla kaplı olmasından dolayı "Kurşunlu" diye de anılan, Diyarbakır'daki ilk Osmanlı eseri cami, daha önce de yaşanan çatışmalarda uzun namlulu silahların hedefi olmuş, caminin kapı, duvar ve camları zarar görmüştü.
Fatih Paşa (Kurşunlu) Camii’nin geçmişi
1516-1520 yılları arasında, dönemin Diyarbakır Valisi Bıyıklı Mehmet Paşa tarafından yaptırılan
Fatih Paşa Mahallesi’nde bulunan cami, üst örtüsünün kurşun ile kaplanmasından ötürü halk arasında Kurşunlu Cami adıyla anılmaktadır. Yapı cami gelişimi içinde önemli bir yer tutmaktadır. Plan olarak Diyarbakır yapılarından ayrılır. Merkezdeki kubbenin dört yarım kubbeyle desteklenmiş olması Sinan üslubunu vurgulamaktadır. Plan ve mimari özellikleri bakımından değerlendirildiğinde camii Diyarbakır’daki diğer Osmanlı Dönemi camilerinden ayrılmaktadır. Burada görülen kubbeyi genişletme sistemi Diyarbakır’daki diğer camilerde rastlanılmamaktadır. Kare planlı caminin son cemaat yerinin sağında ve solunda birer mekân bulunmaktadır. Son cemaat yeri sekiz sütunun taşıdığı yedi kubbe ile örtülmüştür. Yedi kubbeli son cemaat yerine yer yer dışardan mihrabiyeler açılarak bu bölüm büyük oranda hareketlendirilmiştir. Siyah ve beyaz taşlardan yapıldığı için zengin bir görünümü vardır. Camiinin hemen sağında yer alan minare caminin gösterişini bir kat daha arttırmıştır. (Emrah Deniz/M. Sıddık Bilge-İLKHA)