Bölgede yaşanan çatışmalar nedeniyle binlerce esnaf kepek kapatırken, Diyarbakır'ın tarihi simgesi olan, 6’ncı yüzyılda I. Anastasias Dönemi’nde yapılan ve bir zamanların en gözde uğrak mekânlarından biri olan tarihi On Gözlü Köprü, eski günlerinin arar oldu.
Bir zamanlar yerli ve yabancı turistlerin uğrak mekânı halinde olan tarihi köprüye, Sur ilçesinde 3 ayı aşkın süredir devam eden sokağa çıkma yasağı ve çatışmalar nedeniyle artık hiç ziyaretçi gitmiyor.
İnsanların fotoğraf çektirmek ve yeşil alanlarında piknik yapmak amacıyla geldikleri On Gözlü Köprü’nün şimdilerde yakınından bile geçeni bulmak zor.
Ayrıca, diğer tarihi yerlerde bulunan mekânlarda kaderine terk edilmiş durumda
Tarihi
On Gözlü Köprü Mardin Kapısı’nın 3 kilometre batısında yer almaktadır. Bazı kaynaklarda 6.yüzyılda I. Anastasias Dönemi’nde yapıldığı bilgisine ulaşılmaktadır. Köprü zaman içerisinde şehri kuşatan kuvvetler tarafından yıktırılmış, daha sonra yeniden onarılmıştır. Şehrin 974 yılında Bizans İmparatoru Juannes Tzimisces tarafından kuşatıldıktan sonra köprünün yıktırıldığı, Emevi Halifesi Hişam Döneminde ise onarım gördüğü biliniyor.
Köprünün günümüze kadar gelen son yapım ve onarımı, Mervanoğlu Nizamüddevle Nasr’ın buyruğu üzerine, 1065-67 tarihlerinde yapılmıştır.
Boyu 18 metre olan köprünün döşeme genişliği 7.00-8.00 metredir. Korkulukları kesme olarak hazırlanmış, yan yana dizilerek bağlanmış üçgen çatı şekilli taşlar ile örtülüdür. Yapının kitabesi, köprünün güney yüzünde ve ilk üç göz arasındadır. Köprünün kitabesinin sonunda aynı hizada bazalt taş üzerine işlenmiş, bir çerçeve içinde, sağa dönük bir arslan kabartması mevcuttur. Bu arslan figüründe ve köprü bedenindeki diğer taşlar üzerinde küçük bazı işaretlere de rastlanmaktadır. Nehir yatağının geniş olması sebebiyle köprü boyu uzun tutulmuş ve böylece düz bir döşeme oluşturulmuştur.(Emrah Deniz, Hamza Adiyaman- İLKHA)