Prostat her erkeğin kabusu. Uykuyu bölen, acil tuvalete gitme isteği veren, idrarı ıkınarak yaptıran, hatta idrar yapamamaya bile neden olan bu hastalık, erkeklerin yaşam kalitelerini düşürüyor. Kışın yaklaştığı şu dönemde özellikle soğuk havanın bu belirtileri tetiklediğini belirten Üroloji Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Serhat Dönmezer, belden aşağısını sıcak tutmak gerektiğini belirterek, İki saati geçen uzun süreli oturmalardan ve klimalı ortamlardan uzak durun. Taşa çıplak ayakla basmayın. Gazlı ve mayalı içecekler, turşu, acılı ve ekşili yiyeceklerden kaçının. Bunlar şikayetiniz arttırabilir dedi.
Üroloji Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Dönmezer, prostat rahatsızlığı bulunan hastalara şu tavsiyelerde bulundu:
Prostat hastalığı nedir?
Prostat; her erkekte doğuştan vardır ve meni sıvısını oluşturmakla görevlidir. Ama prostatın da diğer organlarda olduğu gibi birçok hastalığı mevcut. Genç erkeklerde daha çok prostat iltihabı (prostatit), 40 yaşın üzerindeki erkeklerde ise genellikle iyi huylu prostat büyümesi (BPH) ve prostat kanseri görülür. Prostat büyümesinde prostat, yaşlanma ile büyüyerek kanalı daraltmaya ve idrarın akışını engellemeye başlar. Bu tıkanıklığa karşı mesane, idrarı atmak için daha güçlü kasılır. Böylece mesanenin kas tabakası, ilk dönemde kalınlaşır ve kuvvetlenir. Bu geçici iyilik dönemidir. Daha sonra mesane içindeki çok az idrar bile, hastada sıkışmışlık derecesinde bir his uyandırır ve mesane kasları kasılarak idrarı atmaya çalışır. İçeride hissedilen kadar idrar olmadığı için, hasta idrar yapamadığını düşünür. Arka arkaya gereğinden fazla kasılan mesane kasları yorulmaya başlar. Bu kez hasta gerçekten idrarını tam olarak boşaltamaz. Sık ama yetersiz idrar yapma sonucu, idrar yaptıktan sonra her defasında mesane içerisinde daha fazla artık idrar kalır. Bu da mesanenin yeterince dinlenememesine ve yorulmasına neden olur ve giderek daha sıkıntılı, zorlanarak idrar yapma oluşur.
Prostat kanseri: sinsi hastalık
Prostatın en sık görülen hastalıklarından bir diğeri de prostat kanseridir. Genellikle 50 yaş üstü erkeklerde görülse de birinci derece akrabalarında olanlar da erken görülme olasılığı fazla. Şunu bilmek gerekiyor ki, prostat büyümesi ve prostat kanseri ayrı hastalıklardır ve tedavileri tamamen farklıdır. İkisi de aynı anda bir hastada bulunabilir. Prostat kanserine özel bir belirti yoktur. Sinsidir ve başlangıçta kendini belli etmeyebilir. Beslenmenin çok önemli olduğu bu hastalıkta hayvansal gıdalardan da uzak durmak gerekir.
Soğuk, kronik prostatit oluşumuna neden olabilir
Her erkekte prostata bağlı şikayetler olmaz. Ama soğuk havalarda herhangi bir hastalığı olmayanlarda bile bazı istenmeyen durumlar oluşabilir. Bu dönemde özellikle idrar yaparken yakınmalar artar. Sık tuvalete gitme de bunun bir diğer göstergesidir. Soğuk, bağışıklık sistemini olumsuz etkiler. Damarlarda ve mesanede kasılmalara neden olur. Kronik prostatiti (mikroplu ya da mikropsuz prostat iltihabı) ya da prostat büyümesi olan erkeklerde, soğuk daha sıkıntılı durumlara yol açabilir. Örneğin; kişi, idrarını yapamayabilir. Üşüme ve soğuk kronik prostatit ya /ya da prostat büyümesi olan hastalarda yakınmaların artmasına hatta idrar yapamamaya kadar giden sorunlara yol açabiliyor.
Lazer tedavisi çok yaygın
Bugün prostatın iyi huylu büyümesi sorununa çare olacak birçok tedavi seçeneği vardır. Bunlar hastalığın ciddiyet derecesine göre seçilebilecek ilaçlar ve cerrahi yöntemlerini kapsar. Tedavi şekline karar verirken hastanın genel durumu ve kendisinde bulunan diğer hastalıkları da göz önüne alınır. Özellikle yaş, prostatın büyüklüğü ve genel sağlık durumu doktorun kararını etkileyecek diğer etkenlerdir. İlaç tedavisinin dışında minimal invaziv yöntemlerle hastaya en az zararı verebilecek tedavi yöntemini seçmek de mümkün. Bunlar arasında mikrodalga ile ısıtma tedavileri, prostata iğne ile girilerek radyofrekansla ablasyon tedavileri yapılabilir. Günümüzde cerrahi yöntemler arasında lazerler de yaygınlık kazandı. Çeşitli lazerlerle buharlaştırma yöntemleri uygulanıyor. İnvaziv girişim sayılan kapalı prostat ameliyatı veya açık prostat ameliyatları diğer seçenekler arasında yer alıyor. Bunlar arasında açık ameliyat yapılma oranı gelişmiş ülkelerde yüzde 10un altına inmiş durumdadır.
Lazer kanama riskini azaltıyor
Lazer prostat operasyonlarının, başlıca avantajı kanama riskinin az oluşu. Ayrıca sonda ve hastanede yatış süresi kısalırken, anestezi almaya uygun olmayanlara da lokal anestezi ile de yapılabiliyor. Özellikle ileri yaştakilerde, kalp ve damar hastalığı olanlarda ve bu hastalıklara bağlı kan sulandırıcı ilaçlar kullanan hastalarda lazer prostat ameliyatları birinci tercihtir. Yine sağlık durumu açık prostat operasyonuna uygun olmayan ve bunun yanında büyük prostatı da olan hastalara lazer operasyonları uygulanarak sondalı yaşamdan kurtulmaları sağlanabilir.
Önlem için domates, karpuz ve greyfurt
Tüm prostat hastalıkları için en önemli korunma yöntemi olan erken teşhis için düzenli olarak prostat kontrolleri yaptırılmalı. Bunun yanı sıra daha az kırmızı et ve yağ tüketimi, daha fazla sebze ve meyve ağırlıklı beslenme büyük önem taşıyor. Soyalı yiyeceklerin yanı sıra pişmiş domates, karpuz ve pembe greyfurt bolca tüketilmeli. Yeşil çayın da prostat kanseri riskini azalttığını unutmayın. Gazlı ve mayalı içecekler, turşu, acılı ve ekşili yiyeceklerden kaçının. Öte yandan prostat büyümesi olanların da uzun süreli, 2 saati geçen hareketsiz oturmalardan kaçınması gerekiyor. İdrar zorluğu yaşayanların ise sıcak uygulama yapmalarında fayda var. Sıcak banyo, göbek altına ya da sıcak su torbası üzerine oturmak iyi gelebilir. (İLKHA)
