2 Eylül 2015 tarihinde dünyaya düşen meteorit parçalarından bazıları, Bingöl’ün Merkez Sarıçiçek köyü kırsalına düşmüş, bu olay özellikle göktaşı incelemelerinde bulunan Türkiyeli Bilim Adamlarının ve NASA’nın (Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Araştırmaları Merkezi) dikkatini çekmişti.
Göktaşı parçalarının gramına 30 ile 60 dolar fiyat verildiğini söyleyen köylüler, İstanbul Üniversitesi'nden bir akademisyenin sözleriyle göktaşının değerli olduğunu öğrendiklerini belirtiyor. Bilim adamlarına sattıkları taşlardan elde ettikleri parayla borçlarını ödediklerini dile getiren köylüler, Türkiye’deki bilim adamlarına seslenerek, “Bu taşlarımız çok değerli, bu taşlar yurtdışına gitmesin. Bizim Üniversitelerimiz var, Bilim adamlarımız var ve gelip bu taşları satın alsınlar ve bizim Üniversitelerde bu taşları değerlendirsinler.” dediler.
“Kazandığım 60 bin TL ile bütün borçlarımı sıfırladım”
Sattığı taşlardan 60 bin TL kazandığını ve bu parayla bütün borçlarını sıfırladığını söyleyen köylülerden Metin Ergün, “2 Eylül’de göktaşı yağmuru oldu burada. NASA yetkilileri geldi buraya ve beraber 5 gün boyunca gezdik. Topladığımız taşları satın almak için birer hafta arayla iki grup geldi. Birinci grup tahminimize göre mafyaydı ve adamlar gayet güzel paraya satın aldılar. İkinci grup ise Moskova Üniversitesinden gelmişti, biri makine mühendisiydi, diğeri ise film yapımcısı olduğunu söylüyordu. Onlar taşları ucuza almak isteyince onlara satmadık ama köydekilerin bazıları onlara çok ucuza sattılar. Amerika’dan da üç gün önce geldiler ve köylüden taşın gramını bayağı yüksek bir paraya aldılar yani gramını 60 dolara aldılar. Ben kendim şahsen toplamda üç tane taşımı sattım. 3 taşım toplamda 300 gramdı. 300 gram taşımı biraz gülünç olacak ama 60 bin TL’ye sattım. Aldığım 60 Bin TL ile ne kadar kredi borcum, kredi kartlarım varsa hepsinin borcunu kapattım. Çevre illerden insanları kamyon kasasında getirip bu alana indiriyorlar ve göktaşı arıyorlar.” dedi.
“Bu taşlar yurtdışına gitmesin”
Köylerine düşen göktaşlarının çok değerli olduğunu belirten köylülerden Nezir Ergün ise “NASA ve İstanbul Üniversitesi ile görüştüğümüzde bu taşın çok değerli olduğunu söylediler. Sonradan Ruslar gelince ve taşlar paraya dönüşünce bütün köylüler dağa, taşa, ovaya yıkıldı. Bu taş gerçekten de çok değerli bir taştır. Bu taşın gramajını Ruslar ilk etapta 30-35, hatta 42 dolara kadar çıkarttılar. Daha sonrasında Amerika’dan gelenler, bayağı bir taş aldılar ve gramını 50 dolardan aldılar. Ben de bu taştan gereken payımı aldım. Bütün borçlarımı ödedim. Ben buradan Türk yetkililerine seslenmek istiyorum; bu taşlarımız çok değerli, bu taşlar yurtdışına gitmesin. Bizim Üniversitelerimiz var, Bilim adamlarımız var ve gelip bu taşları satın alsınlar ve bizim Üniversitelerde bu taşları değerlendirsinler.” şeklinde konuştu.
“Bingöl Üniversitesi olarak incelemelerde bulunduk”
Öte yandan göktaşı ile ilgili İlke Haber Ajansı’na (İLKHA) açıklamalarda bulunan Bingöl Üniversitesi Fizik Bölümü başkanı Prof. Dr. İskender Demirkol, “2 Eylül 2015 tarihinde Sarıçiçek civarına ve etrafına meteorit yani göktaşının düştüğü duyuldu. Bu durum üzerine Bingöl Üniversitesi olarak ekip halinde gidip yerinde incelemelerde bulunduk. Gerçekten de oraya göktaşının düştüğünü gördük. Topladığımız meteorlarla üniversitede inceleme yaptık. İncelemede meteor olduğu bilgisini elde ettik.” dedi.
NASA’dan Dr. Peter Jeans ve İstanbul Üniversitesi'nin Doçent Doktor Ozan Ünsalan ile bir ekip oluşturarak tekrar 5 gün olay yerinde inceleme ve araştırmalar yaptıklarını belirten Demirkol, “Bulunan kütleleri tespit ettik, yerlerini ve koordinatlarını aldık bir data elimizde oluştu.” diye konuştu.
“Uluslararası bir konsorsiyum oluşturduk”
Akabinde 20 üniversiteyi kapsayacak şekilde uluslararası bir konsorsiyum oluşturduklarını dile getiren Demirkol, “Türkiye'den de 4 üniversite olmak üzere NASA da buna dahil olmak üzere 20 üniversite Sarıçiçek meteorlarını inceleyen bir konsorsiyum oluşturduk. Bu konsorsiyumda her üniversite kendi üzerine düşeni yapıyor. Bizim üniversite olarak laboratuvarda analizlerini yapıyoruz. Bir kısmını yaptık. Yapılan datalar NASA'ya gönderiliyor. NASA ile irtibat halinde çalışıyoruz. Yaptığımız inceleme neticesinde düşen meteorun Howardite ve Euarite türü meteor olduğu anlaşılıyor ve içerisinde 28'e yakın elementin olduğu gözlendi. Bu şekilde bilimsel verilerin bir kısmını elde ettik.” şeklinde konuştu.
“Daha bulunmayan ve kayda geçmeyen bilgiler de var”
Bu işin sonuçlandırıldıktan sonra bilgilerin NASA'da toplanıp geniş kapsamlı bir şekilde daha sonra yayın olarak gönderileceğini belirten Demirkol, “Çalışmalarımız devam ediyor. Köylüler bunu duyduktan sonra yoğun bir şekilde arama yaparaktan çok sayıda meteor taşı buldular. Bizim kaydettiğimiz 250 civarında meteor var. Büyüklükleri 2 gramdan başlayarak bin 470 grama kadar büyük parça meteorlar bulundu. Daha bulunmayan ve kayda geçmeyen bilgiler de var. Bize ulaştıkça bunları kayıt altına alacağız. Geniş kapsamlı bir şekilde çalışmalarımız devam ediyor. Bulunan taşları satın almak üzere Rusya'dan Almanya'dan çeşitli ülkelerden gelip 35 dolardan 50 dolara kadar aldıklarını biliyoruz. Bu şekilde köy halkına da büyük bir katkı sağladığını duyuyoruz. Bizim için bilimsel açıdan köylülerimiz için de ekonomik açıdan gerçekten faydası olduğunu düşünüyoruz.” ifadelerini kullandı. (Nihat Kanat - İLKHA)
