Bingöl Valiliği, karbonmonoksit zehirlenmelerine dikkat çekerek, uyarılar yaptı. Türkiye'de bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben ve baca zehirlenmelerinin her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaştığına dikkat çekilen açıklamada, lodos nedeniyle her yıl onlarca kişinin özellikle sobadan olmak üzere sızan karbonmonoksit gazından zehirlendiği belirtildi.
Bacalar standartlara uygun temizletilmeli
İzin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmaması gerektiği belirtilen açıklamada, "Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmek, Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmak, Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmek, Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından bir metre daha yüksekte olması sağlanmak ve baca şapkası mutlaka takılmak. Binaların Yangından Korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir."denildi.
Şofbenin balkona veya başka bir havadar mekana takılması gerekir
Şofbenin monte edileceği mekan yeterli büyüklükte olması ve şofbenin banyo yerine balkona veya başka bir havadar mekana takılması önemli olduğu belirtilen açıklamada, "Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde yetersiz hava ve yetersiz yanma sonucunda oksijen oranının düşmesi ve karbonmonoksit oranının yükselmesiyle gerçekleştiği için şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalı. Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde detektör bulundurulmalı. Şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde, öncelikle gaz vanası ve tüp detektörü kapatılmalı, elektrik düğmeleri açılmamak açıksa hemen kapatılmalı. Kibrit - çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, pencereler karşılıklı açılarak ortam havalandırılmak, hızla gaz şirketi yetkilisi veya şofben servisi aranmalıdır."ifadelerine yer verildi.
Soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir
Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmaması gerektiği vurgulanan açıklamada, "Yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir. Bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmelidir. Kopan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kablolarına yaklaşmayınız ve bu gibi durumları 186 nolu telefondan elektrik arıza servisine bildirilmelidir. Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 nolu telefondan İtfaiye Servisini aranmalıdır. Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında derhal 112 nolu telefondan acil yardım servisi aranmalıdır. şeklinde tavsiyelerde bulunuldu. (İLKHA)
