Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde son aylarda artan şiddet olaylarından sebze ve meyve hali esnafı da etkilendi.
Yaşanan şiddet olaylarından dolayı esnafın tedirgin durumda olduğunu belirten Sebze ve Meyveciler Odası Başkanı Mehdi Taş, bu durumda esnafın sebze ve meyve getirmediğini dile getirdi.
Hal esnafının kepenk kapatma eşiğinde olduğuna dikkat çeken Sebze ve Meyveciler Odası Başkanı Taş, “Gördüğünüz gibi şu an pazarda kimse yok, ne gelen var ne de giden. Esnafta bir durgunluk, sessizlik ve karamsarlık var. Dolayısıyla bu olaylardan dolayı hal esnafı yaklaşık 2 ton domatesi çöpe attı. Domates mahsulü zaten bu yıl para etmedi, üzerine de bu olaylarda eklenince esnaf iyice karamsar oldu. Esnafın durumu oldukça kritiktir, esnaf ne yapacağını bilmiyor. Son yaşanan olaylardan dolayı esnaf para kazanamıyor, ödemesi gereken çekleri ödeyemiyor, borçlu duruma düşmüş durumdalar. Esnaflara sorduğumuzda hepsi aynı durumda. Özellikle sebze meyve satılmadığı zaman çürüme riski oluyor, bunun için esnaf da mal almıyor.” dedi.
“Satışlarımız yüzde 10’a düşmüş durumda”
Yaşanan şiddet olayları nedeniyle çevre ilçelerden müşterilerin gelemediğine vurgu yapan Taş, “ Bazı ilçelerde sürekli sokağa çıkma yasağı, yol kapatmalar oluyor, esnaf gelemiyor. Biz daha önceleri işyerimize gelene kadar mallarımızın yarısından fazlası satılıyordu ama şimdi Lice, Silvan, Hani, Bismil gibi ilçelerde olaylar olduğu için esnaf gelemiyor, haliyle satışlarımız yüzde 10’a düşmüş durumda. Esnaf gelmeyince ürünümüzü de satamıyoruz. Getirdiğimiz ürün Diyarbakır merkezi için çok fazla oluyor. Dikkat ederseniz kantar daha çalışmamış. Bu nedenle esnafta tedirginlik olduğu için bazen dükkânını açıyor, bazen açmıyor. Esnaf bu nedenle çok zarar etmektedir. Kimi esnaf 5-6 bin lira kira veriyor. Hatta masrafını çıkaramayan bazı esnaflar var.” İfadelerini kullandı.
Yaşanan olaylardan dolayı işlerinin yüzde 80 oranında düştüğünü söyleyen esnaf Yusuf Şimşek ise yaşanan şiddet olaylarından en çok esnafın zarar gördüğünü belirtti.
“Millet korkudan tezgah açamaz oldu”
Şimşek devamla, “Yaşanan son şiddet olayları bütün esnafı olumsuz yönde etkilediği gibi bizi de olumsuz etkiledi. Kepenk kapatmalar, sokağa çıkma yasağı ve şiddet olaylarından dolayı millet korkudan tezgah açamaz oldu. Esnaf dışarıda iş yapamayınca biz de etkileniyoruz. Dışarıdaki esnaf satış yapamadığı için hal’e gelmiyor, gelmediği için de satışlarımız olmuyor. Satışlarımız her zamankine oranla yüzde 80 fark ediliyor. Bu olaylardan dolayı işlerimiz epey düştü.” dedi.
“Kamyon başına 8 bin lira zararım oldu”
Yaşanan olaylardan dolayı Diyarbakır esnafının çok zarar gördüğünü dile getiren bir başka hal esnafı Fırat Taş da, “Şiddet olayları esnaflarımızı genel olarak olumsuz yönde etkiledi. Dışarıdaki esnaf olsun, hal esnafı olsun, bu olaylardan çok fazla zarar gördü. Bu çatışmalar bitmeyene kadar sadece hal esnafı değil, Diyarbakır’daki tüm esnaf zarar görecek, bunu herkes biliyor. Ben bir kamyon domates getirdim olaylardan önce farklı bir fiyattı şimdi ise farklı. Kilo başı 70 kuruş zararla satıyorum. Bunu ton ile hesaplasanız kamyon başına 8 bin lira zararım oluyor. Sadece bu bir mahsulde bu kadar zarar, bir de diğerlerini de koyarsak bu rakam daha da yükselecektir. Çatışmalar son bulmayana kadar böyle zarar etmeye devam edeceğiz.” ifadelerine yer verdi.
“Bazı esnaflarımız günlük 500 ile 5 bin lira kadar zarar ediyor”
Şiddet olaylarının devam etmesi halinde esnafın kepenk kapatmak zorunda kalacağını ifade eden Mahmut Balık ise sıkıntılarını şu ifadelerle anlattı: “Hal esnafı bu olaylardan dolayı epey etkilendi. İlçe esnafları buraya gelemediği için işlerimiz çok düştü. Olaylardan dolayı buraya gelemiyorlar. Esnaf yerinde aldığı mahsulü burada zararına satmak zorunda kalıyor. Esnaf borcunu, çekini iş olmadığından dolayı ödeyemiyor. Bankalar da destek vermediği için esnaflar şu anda iflasın eşliğine gelmiş durumda. Bazı esnaflarımız günlük 500 ile 5 bin lira kadar zarar ediyor. Bu zararın sonu böyle gitmez. Böyle giderse esnaf dükkânını kapatmak zorunda kalır.” (M. Hüseyin Temel / Mustafa Kaynak – İLKHA)
