Suriye konusunda sıcak gelişmeleri işaret eden haberler olduğu bilgisini bugünkü köşesinde aktaran Milliyet Yazarı Serpil Çevikcan, hafta sonu Antalyada gerçekleştirilecek G20 Zirvesindeki yapılacak olan ikili görüşmelerin bir numaralı gündem maddesinin Suriye olacak. Çevikcan yazısında, 60 uçağın katılacağı bir hava operasyonun çok yakında gerçekleşebileceğini yazdı.
Serpil Çevikcan'ın yazısı şöyle;
ABD ve Türkiyenin IŞİDe karşı, farklı bir askeri faza geçme planını önce Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlunun açıklamalarından duyduk.
Anlıyoruz ki Ankaranın Kuzey Suriye sarmalındaki bir numaralı kırmızı çizgisi olan, genelde Fıratın batısı, özelde Cerablus bölgesindeki IŞİD varlığına dönük ortak bir operasyon başlatılması planlanıyor.
Burada, sonuçları itibarıyla en kritik nokta, operasyonun hava ile sınırlı kalıp kalmayacağı meselesi.
Kara harekâtının maliyeti
Kulislere sızan bilgiler, Türkiyenin sonuç almak için kara operasyonunun zorunlu olduğunu muhataplarıyla bir kez daha konuştuğu, ancak bu konuda tek başına bir yükümlülük altına girmekten özenle kaçındığı yönünde.
Aslında Ankara, Kuzey Suriye problematiğinin belirmeye başladığı günden bu yana sadece hava harekâtlarıyla hedeflenen sonucun alınamayacağını en üst düzeyde ve kararlılıkla dillendiriyor.
Ancak Suriyeyi havadan vurmak başka, bu batağa karadan Türk askerleriyle girmek başka.
Siyasi maliyeti askeri maliyetinden bin kat fazla bir opsiyondan söz ediyoruz.
Nitekim, Başbakan Ahmet Davutoğlu da son 48 saatte yaptığı açıklamalarda, hava ve kara operasyonu olmak üzere bütünleşmiş bir stratejiye ihtiyaç olduğunu, ancak Türkiyenin bu yükü tek başına üstlenemeyeceğini vurguluyor.
Buna karşın Ankara kara harekatının sonuç almada en önemli kırılma noktası olduğu tezinde ısrarlı.
Türkiye, bir yandan koalisyona açtığı İncirlik Üssü ve beraberindeki imkânlarla, bir yandan ABD ile ortak, ancak çok sınırlı hava operasyonlarıyla, diğer yandan da Suriye muhalefetine lojistik destek vererek bu mücadelenin içinde.
Şimdi bu çerçevenin genişleyeceği, Ankaranın Cerablusta IŞİDe dönük kapsamlı bir operasyonda ABD ile birlikte çok etkin bir rol alacağı belirtiliyor.
Türkiye açısından ana hedef, kırmızı çizgi olarak nitelediği bölgenin IŞİD varlığından arındırılması kadar bu bölgenin PYD kontrolüne geçmesinin de önlenmesi.
Kara operasyonunun Özgür Suriye Ordusu unsurları, Arap ve Türkmen muhalifler tarafından yürütülmesi konusunda aylardır yapılan planlama geçerli.
Sonuç olarak, IŞİDe karşı Cerablus hattında yoğun bir hava harekâtının eli kulağında görünüyor.
60 UÇAK KATILACAK
Bu noktada iki başlık açmam gerek.Birincisi, ABD ve Türk askeri unsurlarının yer alacağı operasyondaki hava gücünün çapı konusunda. ABDnin İncirlikte konuşlu hava gücünün dökümü şöyle:
Her türlü hava koşulunda operasyon yapabilen, yüksek manevra yeteneğine sahip 6 F-15C avcı uçağı, 6 A-10 bombardıman uçağı, 12 KC-135 tanker uçağı, 10 MQ-1 silahlı insansız hava aracı.
Bunlara ilave olarak, 6 F-15E sınıfı havadan karaya atış uçağı ile 6 A-10 bombardıman uçağı daha İncirlike gelmek üzere.
Türk Silahlı Kuvvetleri ise Malatya ve Diyarbakırdan havalanan 14 F-16 ve Batmana konuşlu insansız hava araçlarıyla operasyona katılacak.
İlk etapta toplam 60 uçaklık bir hava gücü söz konusu.
SINIRDA TEYAKKUZ
İkinci mesele ise planlanan hava operasyonunun sadece ABD ve Türkiyenin ortak ve bağımsız harekâtı olarak nitelendirilmesi konusunda güvenlik bürokrasisinden gelen itiraz. Suriyeye dönük operasyonlarda sistemin işleyişi şöyle aktarılıyor:
İnsansız hava araçları ile sahadaki istihbarat unsurlarının tespitleri birleştirilerek yapılan hedef analizi Katardaki koalisyon merkezine gönderiliyor. Buradaki askeri koalisyon heyeti tarafından bu analiz değerlendiriliyor ve onaylanıyor. Onay İncirlike geliyor ve operasyon koalisyon çerçevesinde gerçekleşiyor.
Şu ana kadar Türkiyenin dahil olduğu hiçbir hava operasyonunda Fıratın doğusuna geçilmedi.
Operasyonlar çoğunlukla 2 ya da 4 uçakla gerçekleştiriliyor.
Güvenlik kaynakları, başlatılması planlanan hava operasyonu çerçevesinde Suriye sınırındaki teyakkuz durumunun artırıldığını, Kara Kuvvetlerinin yüzde 25inin konuşlandığı sınırda Suriye tarafından gelecek olası saldırı ve tacizlere karşı ateş destek vasıtalarıyla IŞİD hedeflerinin vurulabileceğini de kaydediyor.
Durum böyle.
Bir yandan, Rusya Suriyede mesafe alıyor. Diğer yandan, ABDnin PYD ile işbirliği, Ankaranın soru işaretlerinin arttığına dönük yaklaşımlarına karşın alabildiğine devam ediyor. Türkiyenin içeride ve sınırının ötesinde terörle mücadele kararlılığı sürüyor.
G20 Zirvesine bu manzarada ilerliyoruz.