‘İyi göstergeler'le övünemiyoruz
Şimdilerde Batı'da ülkeler bütçe açıklarına ve borçlarına bakılarak değerlendiriliyor.
Bizim ise bu iki göstergemiz de (göreceli olarak) iyi. Batı'nın en "baba ülkeleri"ninkinden bile iyi. Övünmek için elimize fırsat geçti, onu da kullanamıyoruz.
Çünkü Batı'ya sırt çevirdik. Doğu ile meşgulüz.
Halbuki tam zamanıdır. Bugüne kadar ekonomi ve maliye politikalarındaki sorunlarımızı devamlı eleştiren Batı çevrelerine bu iyilikleri anlatmamız lazım.
Bütçe konusunda iyi göstergelerimiz nelerdir?
- Bütçe açık veriyor, ama açığın milli gelire oranı birçok ülkeninkinden daha düşük.
- Her şeye rağmen hükümet harcamaları frenliyor, gelir artışı harcamalardaki artışın üzerinde.
- Ekonominin yavaşlamasına rağmen bütçede faiz dışı fazla hedefi tutturuluyor.
Bu üç konu ile ilgili rakamları vereyim:
- Geçen yıl bütçe açığının milli gelire oranı yüzde 5.5 idi. Bu yıl hedef yüzde 4.9. Bu oranın da altında kalınma olasılığı var.
İngiltere'nin bütçe açığı milli gelirinin yüzde 13.5'i, Fransa'nın yüzde 7.5'i, İtalya'nın yüzde 5.3'ü, Belçika'nın yüzde 6.0'sı, Portekiz'in yüzde 9.4'ü, İspanya'nın yüzde 11.2'si. Bu durumda geliniz de övünmeyiniz.
- İlk 5 aylık bütçeye göre gider artışları yüzde 5.3 artarken, gelir artışları yüzde 19.0 olarak gerçekleşti.
Bırakınız Yunanistan, Portekiz ve İspanya'yı, koskoca Almanya, Fransa ve İngiltere gibi ülkeler bile gider artış oranı ile gelir artış oranını dengeleyebilmek için harcamaları kısıyor. Kısıyor da gelir artış hızı, harcama hızının altında kalıyor
Bu durumda geliniz de övünmeyiniz.
Birçok ülkeye göre iyi durumdayız
- Faiz dışı fazla hedefini tutturuyoruz. Batı'da, özellikle AB ülkelerinde faiz dışı fazla elde etmek hayal.
Sayın okuyucularıma 5 aylık bütçe rakamlarına dayalı olarak faiz dışı fazlanın ne olduğunu hatırlatayım: Bütçenin giderleri (a) Faiz giderleri ve de (b) Faiz dışı bütçe güderlerinden oluşuyor.
Bütçe'nin 5 aylık geliri 102 milyar TL. Faiz giderleri 24 milyar TL. Faiz dışı giderler 88 milyar TL. Toplam giderler 112 milyar TL.
Bütçe geliri toplam bütçe giderini karşılamıyor, arada 9.9 milyar TL açık var. Ammaaa... Eğer faiz gideri dikkate alınmaz ise bütçe geliri (102 Milyar TL) faiz dışı giderleri (88 milyar TL) karşılıyor, üstelik de 14 milyar TL faiz dışı fazlalık ortaya çıkıyor.
Faiz dışı fazla, ülkenin bütçe gelirlerinin tamamını faiz dışı harcamalarda kullanmadığını, faiz dışı harcamaları kısarak, daha önce alınmış borçları ve bunların faizini ödemek için para artırdığını gösteriyor. Daha açık anlatım ile ülkenin borçlarını döndürme niyetini, gücünü ortaya koyuyor.
Faiz dışı fazla, parasal çevrelerin ülkeye güvenini artırıyor.
Her şeye rağmen 5 ayda 14.2 milyar TL faiz dışı fazla elde etmemiz başarıdır.
Bu durumda geliniz de övünmeyiniz.
Ama bizim övünmeye vaktimiz yok. Biz dövünmekle, Batı'ya kafa tutarak, Doğu'ya selam göndermekle meşgulüz.
Güngör Uras / Milliyet
