Tekstilciler kötü günler geçiriyor

 Türkiye tekstilcileri sıkıntılı günler geçiriyor. Ukrayna ve Rusya arasındaki gerginlikler, Irak’ta ve Suriye’de yaşanan siyasi krizler ve iç karışıklıklar tekstilcileri kötü etkiledi. Yaşanan krizlerin kendilerini kötü etkilediğini ifade eden tekstil işletmecileri, yetkililerin bir an önce etkili bir çözüm bulmalarını ve sektöre gerekli değeri vermeleri çağrısında bulundu.

Rusya’da yatırımlar beklemede
Rusya ile iş yapanlar, sorunların bir süredir kendilerine yansıdığını söylüyor. Rusya ile ihracatta ilk 3 ayda 2013 rakamları yakalanamadı. İhracatta özellikle tekstil sektöründe gözle görülen problemler var. İlk 3 ayda düşüş yüzde 32 oldu. Hazır giyimde bu oran yüzde 20 civarında. 

Ülkelerdeki krizler işlerimizi vurdu
15 yıldır tekstil işi ile uğraştığını belirten işletmeci Ahmet Gündüz, “15 senedir tekstil ile meşgulüm. Son zamanlarda yaşanan krizler bırakın bizim sektörümüzü etkilemeyi, bütün dünyayı etkiledi. Ama bizim sektörümüzü fazlasıyla etkiledi. Çünkü biz yaptığımız malları genellikle Irak’a gönderiyoruz. Ama yaşanan krizler sonucu işimiz iyice durgunlaştı. Kriz olan bölgelere mal gönderemeyince yaptığımız işler elimizde kalıyor. Ürünlerimizi daha ucuz fiyata satmak zorunda kalıyoruz bu da bizi ister istemez sıkıntıya sokuyor. Yani yaşanan krizler bizi sonuna kadar etkiledi. Çalıştırdığımız işçilere de zamanında maaş veriyoruz ancak para sıkıntısı yaşıyoruz. Örneğin, bir iş elimize geldiği zaman eğer satamazsak bir gün, bir hafta, bir ay elimizde kalıyor iş. Mesela işleri verdiğimiz firma Suriye’ye 20 bin adet fermuar verirken şu anda daha az bir miktar iş veriyor bize. Son olarak Allah’tan temennim dünyada adalet ve barışın olmasıdır.” diye konuştu.

İşçilerimizin parasını ödeyemiyoruz
Piyasanın sıkıntı içinde olduğunu belirten Serkan Gündüz ise, “Çek konusunda sıkıntı yaşıyoruz. Sıkıntı bakımından konuşmak gerekirse piyasanın hepsi sıkıntılıdır. Örneğin Suriye’ye veya Irak’a mal gönderen firma Irak’tan para alamayınca haliyle biz de bundan etkileniyoruz. Bize ödeme yapılmayınca biz de işçilere ödeme yapamıyoruz ve bundan bütün piyasa etkileniyor. Mesela bize 600 bin büyük fermuar, bir milyon 200 bin tane de küçük fermuar siparişi veriliyor. Haliyle savaş olunca bu sayı düşüyor. Ben devletin yerinde olsam herkese çek vermem.” şeklinde konuştu.

İçte ve dışta yaşanan krizler tekstili yüzde 100 etkiliyor
Krizlerin kendilerini olumsuz etkilediğini belirten bir diğer tekstil işletmecisi Seyfettin Güler, “Yaklaşık 11 senedir tekstil ile uğraşıyorum. 6 seneyi erkek pantolon üretiminde geçirdim. 2 sene kardeşlerimle beraber yaklaşık 20 kişilik bir tekstil yeri açtık. Ancak işler iyi gitmeyince kapatmak zorunda kaldık. Şu anda tekstil malzemeleri satıyorum. Son zamanlarda dış dünyada yaşanan krizleri bir yana bırakın, Türkiye’de bir kriz olsa bu tekstil piyasasını yüzde 100 etkiliyor. Çünkü İstanbul’un gelir kaynağı tekstildir. Yani tekstilin iyi olmaması diğer sektörleri doğrudan etkiliyor. Burada üretilen mallar Rusya ve Arap ülkelerine satılıyor. Bu krizlerin olması sonucunda da üzgünüm ki işçilerimize çok nadir zamanlarda ücretlerini verebildik. Son zamanlarda yaşanan iş kazaları bizi aşırı derecede panikletti ve çalışanlarımıza yönelik sorumluluklar almaya yöneltti. Çünkü ben işçimin sigortasını yatırmazsam ve dükkânımı iyice denetlemezsem bu iş kazalarının en risksiz sektörde de olabileceğini tahmin ediyorum.” dedi.

Tekstil sektörü can çekişiyor
Yapılan yasalardan tekstil sektörünün faydalanamadığını ifade eden Güler, “Bakın geçen hafta torba yasa kabul edildi ve bundan 20 milyon insan yararlanırken tekstil sektörü faydalanamadı. Benim kardeşim direkt olarak Rusya’ya ihracat yapan bir firmada çalışıyor. Ben 400 bin parça malın satılmadığını ve gitmediğini birinci ağızdan duydum. Yani bir parça 35 TL’den hesap edilse bu para 14 trilyona tekabül ediyor. Bu sektörün ne kadar etkilendiğini varın siz düşünün. Kendi çevremden aldığım izlenim yavaş yavaş insanların tekstil sektörünü bıraktıklarıdır.  Son olarak hükümet yetkililerine sesleniyorum bu sektöre hak ettiği önemi verin.” ifadelerini kullandı.

Primleri ödeyemiyoruz
Ukrayna ve Rusya arasındaki gerginlikten dolayı sıkıntılar çektiklerini söyleyen işletmeci Murat Güven, “13 senedir tekstil ile uğraşıyorum. Irak ve Suriye’de yaşanan krizler bizi az da olsa hareketlendirdi. Çünkü artık orada imalat bitti. Dolayısıyla firmalar buraya yöneldi. Doğrusu Rusya’da kriz çıkması bizi olumsuz bir şekilde etkiledi. Çünkü Rusya’ya sattığımız malı Irak ve Suriye’ye ucuz bir parayla satıyorduk. Bu piyasada çoğunluk para konusunda sıkıntı çekiyor. Yani adam çek veriyor ama çek geri dönüyor. Çeki bozmakta sıkıntı olduğu için para konusunda sıkıntılıyız. Krizler çıkabilir ama devlet bu konuda kılını kıpırdatmıyor. Yani SGK primini de indirmiyor. Kriz olduğu zamanlarda SGK primini karşılama şansımız yok. Devlet’in primleri indirmesi noktasında devlet yetkililerinden anlayış bekliyoruz.” dedi.

Hangi gün çalışacağımız belli değil
Güven sözlerini şöyle sürdürdü: “26 senedir bu işle uğraşıyorum. Yaptığımız işler genellikle Kanada, Almanya, Rusya ve Arap ülkelerine ihraç ediliyor. Artık mal verdiğimiz firmalar günübirlik oldu. Yaşananlardan dolayı ne kadar mal isteneceği belli olmuyor. Mesela bugün full time çalışırken Cuma günümüz belli değil. Çok iyi tanıdığım ve işleri bayağı iyi olan bir arkadaşım bana ‘siz işsizliği önleyen amelelersiniz’’ dedi. Diktiğim mal 22 TL iken aldığım fiyat 13 TL, o da zorla. Biz sekteye uğruyoruz ya da işi alamıyoruz. Temennimiz işlerimizin daha da iyiye gitmesidir.” (İLKHA)